Chęć szukania nowych rozwiązań jest bardzo ważna ‒ Arkadiusz Dors
Praca w terenie czy na auli, a może w laboratorium? Gdzie czuje się Pan najlepiej?
To jest bardzo dobre pytanie. Bo we wszystkich trzech miejscach czuję się bardzo dobrze. Kiedy długo pracuję przed komputerem, wygłoszenie wykładu, praca laboratoryjna czy wyjazd w teren są świetnym wyrwaniem się z monotonii. Takie zmiany aktywności działają na mnie bardzo dobrze i sprawią, że każdy z tych rodzajów pracy wykonuję z większą ochotą.
Przez ostatnie lata był Pan związany z PIWet-PIB w Puławach, którego działalność polega na prowadzeniu i wdrażaniu wyników badań naukowych i prac rozwojowych.Jakie badania prowadził Pan w ramach swojej współpracy z tą jednostką?
Pracując w Zakładzie Chorób Świń, byłem zaangażowany w bardzo wiele różnorodnych projektów naukowych. Podstawą była moja praca doktorska, która dotyczyła rozprzestrzenia się bakteryjnych patogenów w stadach świń w naszym kraju. Ponadto celem było uzyskanie możliwie precyzyjnych informacji na temat podstawowych wskaźników produkcyjnych stad świń produkujących prosięta i tuczniki w cyklu zamkniętym oraz czynników na nie wpływających. Inne moje badania dotyczyły analizy poubojowej zmian w płucach, a także doskonalenia diagnostyki chorób bakteryjnych świń. Poza tym brałem udział w projektach dotyczących MRSA, bioasekuracji ferm świń, mieszanych zakażeń układu oddechowego czy badań oporności bakterii na środki przeciwdrobnoustrojowe.
Obecnie jest Pan adiunktem w Katedrze Nauk Przedklinicznych i Chorób Zakaźnych Wydziału Medycyny Weterynaryjnej i Nauk o Zwierzętach Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Czy w ramach swojej działalności będzie Pan kontynuował badania nad zdrowiem stad trzody chlewnej?
Tak, pomimo zmiany miejsca pracy moje główne zainteresowania naukowe dalej kręcą się wokół świń. Już w tym momencie dołączyłem do zespołu pani prof. Małgorzaty Pomorskiej-Mól realizującego grant dotyczący nieinwazyjnych strategii monitorowania zdrowia świń. Poza tym mam jeszcze inne pomysły na badania naukowe, które będą dotyczyły trzody chlewnej.
W przypadku zespołu chorobowego układu oddechowego świń mówimy o etiologii wieloczynnikowej. Jak powinno się postępować w celu rozpoznania tej choroby?
Generalnie w przypadku rozpoznawania zespołów chorobowych u świń konieczne jest całościowe spojrzenie na objawy kliniczne, zmiany sekcyjne oraz zmiany w wynikach produkcyjnych. Zazwyczaj w diagnostyce chorób zakaźnych dążymy do nazwania konkretnej jednostki chorobowej i wskazania patogenu, który jest odpowiedzialny za jej wywołanie. W przypadku PRDC te same objawy kliniczne czy sekcyjne mogą być wywołane przez inne kombinacje drobnoustrojów chorobotwórczych, jak i oportunistycznych. A to rzutuje na sposób, w jaki będzie prowadzona terapia oraz profilaktyka. W obecnych czasach mieszane zakażenia układu oddechowego są bardzo częste i właściwie dominują nad chorobami monoetiologicznymi. Objawy ze strony układu oddechowego, takie jak np. kaszel, dają nam podstawę do uwzględniania PRDC w diagnostyce. Bardzo ważne jest posiadanie dużej wiedzy na temat stada i krążących w nim patogenów, ale podstawą ostatecznego rozpoznania są badania laboratoryjne.
Jak istotnym aspektem rozpoznawania jest w tym wypadku sposób doboru próbki do badań laboratoryjnych?
Podczas mojej wieloletniej praktyki w laboratorium diagnostycznym niejednokrotnie spotkałem się z nieodpowiednim doborem próbek do badań. Z pozoru pobranie próbki od chorego zwierzęcia i wysłanie do laboratorium nie jest niczym skomplikowanym. Ale okazuje się, że to właśnie tzw. błędy przedlaboratoryjne stanowią nawet 70% błędów w diagnostyce laboratoryjnej. Czasami lekarze weterynarii nie zdają sobie sprawy, że wynik badania w bardzo dużym stopniu zależy od nich; od rodzaju próbki, doboru zwierząt, od których zostały pobrane, sposobu pobrania, warunków transportu itd. Sama faza analityczna podlega szczegółowym procedurom i zazwyczaj charakteryzuje się dużą powtarzalnością. Nie sposób omówić teraz nawet najważniejszych aspektów. Jedyne, co mogę poradzić, to kontakt z laboratorium diagnostycznym. Osoby tam pracujące mają zazwyczaj bardzo dużą wiedzę w tym zakresie i chętnie pomogą lekarzowi weterynarii w optymalnym pobraniu próbek do badań laboratoryjnych.
Bardzo wartościowe dla diagnostyki jest w tym wypadku uzyskanie wyników nie tylko jakościowych, ale też ilościowych. Dlaczego?
Wyniki ilościowe są bardzo ważne, kiedy mamy do czynienia z zakażeniem mieszanym, w którym udział biorą również drobnoustroje warunkowo-chorobotwórcze. Jako przykład można podać sytuację, w której obecność danej bakterii w drogach oddechowych nie jest naturalna. Wtedy każde wykrycie tej bakterii u świń z objawami daje podstawę do wnioskowania o przyczynowości. Wtedy badania jakościowe dające wynik +/– są w zupełności wystarczające. Inaczej sytuacja wygląda w przypadku bakterii, które stanowią naturalną mikroflorę dróg oddechowych. W takiej sytuacji ich wykrycie tak naprawdę nie powie nam za wiele, skoro mogą one występować zarówno u świń chorych, jak i zdrowych. W takim przypadku pomocne mogą być badania ilościowe. Określenie, jak dużo w zmienionej tkance jest tych oportunistycznych bakterii, może np. dać nam podstawę do oceny, że w danej sytuacji populacja tych bakterii jest na dużo wyższym poziomie niż u zwierząt zdrowych i to one mogą być zaangażowane w rozwój choroby.
Mogą zainteresować Cię również
Znajdź swoją kategorię
2609 praktycznych artykułów - 324 ekspertów - 22 kategorii tematycznych
Weterynaria w Terenie
Ogólnopolski Dzień Koni
Koń od setek lat zajmował stałe miejsce w polskim krajobrazie, w polskim życiu, i w polskiej symbolice narodowej. Stanowił również symbol bogactwa, bowiem nie każdego było na niego stać. Zwierzęta te przez długi czas były popularnymi zwierzętami pociągowymi, pełniły też funkcje transportowe czy pracowały w gospodarstwach. Rozwój techniki zmienił jednak nieco rolę koni, we współczesnym […]
Podkliniczny niedobór wapnia i jego wpływ na wyniki rutynowych badań laboratoryjnych w różnych okresach laktacji u krów mlecznych
Obserwacje epizootiologiczne oraz wyniki badań klinicznych, anatomopatologicznych i laboratoryjnych prowadzonych w chlewniach średnio- i wielkotowarowych, w których stwierdzano nagłe zachorowania – z ostrymi objawami ze strony układu oddechowego, przede wszystkim wśród warchlaków i tuczników – wskazują, że ich przyczyną dość często bywa pleuropneumonia świń. Czynnikiem etiologicznym tej choroby są drobnoustroje Actinobacillus pleuropneumoniae (App). Cechą charakterystyczną […]
Szerzenie się, profilaktyka i terapia ważnych ekonomicznie chorób układu oddechowego świń (pleuropneumonia, mykoplazmowe zapalenie płuc)
Choroby układu oddechowego świń są ważnym problemem zdrowotnym i – w konsekwencji – ekonomicznym w chowie świń. Przyczyny wysunięcia się tej grupy chorób na czoło problemów zdrowotnych to, przede wszystkim, mająca miejsce w Europie około 30 lat temu zmiana systemu chowu świń z drobnotowarowego na średnio- i wielkotowarowy oraz potęgujący się z roku na roku […]
Wprowadzenie do stomatologii koni
Problemy stomatologiczne i wynikające z ich obecności przeszkody w prawidłowym użytkowaniu koni są jedną z częstszych przyczyn interwencji lekarzy weterynarii specjalizujących się w tej dziedzinie. Dowiedziono, że po diagnostyce kulawizn, szczepieniach, diagnostyce i leczeniu chorób układu rozrodczego, badanie przed kupnem/sprzedażą zajmuje najwięcej czasu praktykującym lekarzom weterynarii (1). Ewolucyjna droga od żyjącego we wczesnym Eocenie Hyracotherium […]
Wskazówki na wypadek widocznego niepowodzenia terapii antybiotykowej. Kryteria skutecznej terapii oraz kluczowe pytania jako 5 kroków drzewa analitycznego
Czynniki powiązane z użyciem antybiotyku w terapii: Czy wybór antybiotyku opierał się na badaniach klinicznych i dodatkowych (diagnoza, antybiogram)? Sprawdź odpowiedź na pytanie 3. Farmakokinetyka/farmakodynamika wybranego antybiotyku? Koncentracja i czas działania antybiotyku w zakażonej tkance a efektywność w stosunku do czynnika bakteryjnego wywołującego chorobę (spektrum działania antybiotyku, wrażliwość z antybiogramu – odpowiedzi na pytanie 3.). […]
Czarno na białym – mastitis okiem praktyka – rozmowa z dr. n. wet. Sebastianem Smulskim
Rozmowa z dr. n. wet. Sebastianem Smulskim, pracownikiem Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, specjalistą w dziedzinie profilaktyki i leczenia mastitis u krów, który w swoich badaniach zgłębia tematykę zapalenia gruczołu mlekowego u bydła, zarówno w aspekcie naukowym, jak i praktycznym. Większość zapaleń gruczołu mlekowego ma etiologię bakteryjną. Dlaczego, pomimo rozwoju mikrobiologii, medycyny weterynaryjnej i prowadzonych badań, […]
XVIII FORUM ZOOTECHNICZNO-WETERYNARYJNE: NOWE HORYZONTY W ROZRODZIE ZWIERZĄT
Na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu w dniach 18-19 kwietnia br. odbyło się XVIII Forum Zootechniczno-Weterynaryjne pod hasłem „Rozród zwierząt w dobie selekcji genomowej”. To wydarzenie zgromadziło liczne grono lekarzy weterynarii oraz hodowców, by omówić najnowsze osiągnięcia w dziedzinie hodowli i rozrodu zwierząt. Organizacja Forum była wspólnym przedsięwzięciem Poznańskiego Koła Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego, Wielkopolskiego Oddziału Polskiego […]