Różnicowanie zaburzeń zachowania u kotów
Czynniki zaburzeń
Zaburzenia zachowania kota mogą być spowodowane wieloma różnorodnymi czynnikami, począwszy od zmian fizjologicznych zachodzących w jego organizmie, poprzez choroby somatyczne, a także czynniki środowiskowe, np. stres wynikający z nieodpowiednich warunków życia, nieprawidłowych relacji z domownikami, zarówno ludźmi, jak i innymi zwierzętami. Skuteczność terapii zaburzeń zachowania w dużej mierze zależy od trafnego określenia i wyeliminowania jego podłoża. W przypadku bowiem prowadzenia terapii objawowej, bez usunięcia przyczyny, dochodzi często do nawrotów problemu.
Ponadto zmiany w zachowaniu kota powinno się zawsze na wstępie przeanalizować pod kątem przyczyn fizjologicznych, jak np. nieprawidłowy poziom cukru, czy hormonów tarczycy lub potencjalnej choroby somatycznej, powodującej zaburzenia zachowania, np. w przypadku:
- agresji:
- załatwiania się poza kuwetą:
- choroby dolnych dróg moczowych,
- chorobyy wątroby,
- choroby nerek,
- choroby układu ruchu;
- nasilenia się lęku i fobii:
- choroby układu ruchu,
- ból,
- obniżenie percepcji (osłabienie wzroku/słuchu),
- zespół falującej skóry;
- nadmiernego wylizywania:
- ból,
- choroby dolnych dróg moczowych,
- zespół falującej skóry;
- spaczonego apetytu (pica):
- choroby przewodu pokarmowego;
- braku apetytu:
- kot podchodzi do miski, wącha i odchodzi – mdłości, ból,
- kott podchodzi do miski, zaczyna jeść: ucieka – ból w obrębie jamy ustnej,
- kot odwraca głowę od podsuwanej miski – ból, mdłości.
Zmiany w zachowaniu kota mogą towarzyszyć także innym schorzeniom, dlatego przy pojawieniu się u kota jednego lub kilku z poniższych objawów należy przede wszystkim wykluczyć przyczynę somatyczną przed podjęciem jakiejkolwiek terapii behawioralnej:
- niechęć do ruchu,
- brak tolerancji na dotyk,
- unikanie kontaktu, chowanie się,
- apatia,
- brak pielęgnacji ciała,
- zachowania lękowe,
- agresja do ludzi i zwierząt,
- agresja między kotami w domu,
- pobudzenie ruchowe,
- nadmierne wylizywanie się i samookaleczanie,
- zaburzenia snu,
- spaczony apetyt (pica).
Po wykluczeniu przyczyny somatycznej i stwierdzeniu podłoża behawioralnego zaleca się skierowanie opiekuna kota do zoopsychologa/behawiorysty, który wdroży odpowiednią terapię. Najbardziej efektywną formą konsultacji behawioralnych w przypadku kotów jest wizyta u klienta w domu, przeprowadzona w obecności wszystkich domowników. Taka wizyta umożliwia obserwację kota w jego środowisku domowym, warunków życia i jego relacji z poszczególnymi domownikami, co jest nieodzowne do określenia przyczyny problemu oraz zwiększa skuteczność terapii, w porównaniu do konsultacji przeprowadzanej w gabinecie weterynaryjnym, opartej wyłącznie na wywiadzie, bez obserwacji środowiskowych.
Jednym z najczęściej występujących źródeł problemów behawioralnych może być brak możliwości realizacji naturalnych zachowań charakterystycznych dla gatunku kota i związane z tym stres i frustracja, objawiające się poprzez:
- załatwianie się poza kuwetą,
- znaczenie terenu moczem,
- eskalację agresji łowczej polegającej na polowaniu na domowników,
- nadmierną aktywność i pobudliwość kota,
- depresję,
- występowanie zachowań stereotypowych, czyli powtarzających się, jednostajnych zachowań bez widocznej celowości,
- nasiloną wokalizację,
- nadmierny apetyt prowadzący do otyłości.
Częstą przyczyną poszukiwania pomocy przez opiekunów kota są zaburzenia lękowe. Kot lękliwy unika kontaktu, chowa się, wychodzi z kryjówki wyłącznie w nocy, gdy w otoczeniu jest cisza i spokój. Kot lękliwy także intensywnie znaczy teren, zarówno ocierając się i drapiąc przedmioty, jak i moczem. Lęk u kota może prowadzić także do załatwiania się poza kuwetą.
Zaburzenia lękowe mogą być spowodowane:
- czynnikami genetycznymi,
- brakiem socjalizacji w okresie do 7. tygodnia życia,
- traumatycznymi przeżyciami,
- drastyczną zmianą warunków życia kota, np. pojawieniem się w domu dziecka, psa, przeprowadzką,
- bólem i chorobą,
- wspólnym mieszkaniem z niekompatybilnym, despotycznym kotem.
Terapia lęku w przypadku choroby polega na skojarzonej terapii choroby podstawowej i terapii przeciwlękowej. W przypadku problemów w relacjach z innym kotem czy domownikiem konieczna jest poprawa tych relacji. Terapia lęku spowodowanego działaniem różnych bodźców jest długotrwała i trudna. Polega ona głównie na odizolowaniu zwierzęcia od bodźca powodującego lęk, a następnie poddaniu go procesowi odwrażliwiania lub kontrwarunkowania, czy poddawaniu działaniu bodźca powodującego lęk, ale w ograniczonej sile i w miarę postępu zwiększaniu w sposób kontrolowany siły tego bodźca. W zaawansowanych przypadkach terapię behawioralną wspomaga się farmakologiczną.
Mogą zainteresować Cię również
Znajdź swoją kategorię
2611 praktycznych artykułów - 324 ekspertów - 22 kategorii tematycznych
Weterynaria w Terenie
Choroby koni. Weterynaria praktyczna. Profilaktyka, rutynowe szczepienia
Publikacja stanowi fragment książki Choroby koni. Weterynaria praktyczna Wirus grypy jest wysoce zaraźliwy i szybko się rozprzestrzenia, a sama choroba niesie ze sobą bardzo poważne skutki i na długi czas wyklucza konia z udziału w zawodach czy wyścigach. Z tego względu wprowadzono wymóg obowiązkowych szczepień przeciwko grypie dla wszystkich koni wyścigowych oraz koni sportowych. Opory […]
Podkliniczny niedobór wapnia i jego wpływ na wyniki rutynowych badań laboratoryjnych w różnych okresach laktacji u krów mlecznych
Obserwacje epizootiologiczne oraz wyniki badań klinicznych, anatomopatologicznych i laboratoryjnych prowadzonych w chlewniach średnio- i wielkotowarowych, w których stwierdzano nagłe zachorowania – z ostrymi objawami ze strony układu oddechowego, przede wszystkim wśród warchlaków i tuczników – wskazują, że ich przyczyną dość często bywa pleuropneumonia świń. Czynnikiem etiologicznym tej choroby są drobnoustroje Actinobacillus pleuropneumoniae (App). Cechą charakterystyczną […]
Praktyczne aspekty diagnostyki laboratoryjnej chorób świń
Diagnostyka laboratoryjna jest niezwykle ważnym i przydatnym w praktyce narzędziem w zwalczaniu chorób zwierząt, w tym chorób świń. Niestety z wielu powodów lekarze weterynarii w znacznej swojej części nie doceniają znaczenia i przydatności badań laboratoryjnych w rozpoznawaniu przyczyn zachorowań oraz opracowywaniu strategii ich zwalczania. Zarówno w odniesieniu do chorób niezakaźnych, jak i zakaźnych weterynaryjna diagnostyka […]
Choroby koni. Weterynaria praktyczna. Profilaktyka, rutynowe szczepienia
Publikacja stanowi fragment książki Choroby koni. Weterynaria praktyczna Wirus grypy jest wysoce zaraźliwy i szybko się rozprzestrzenia, a sama choroba niesie ze sobą bardzo poważne skutki i na długi czas wyklucza konia z udziału w zawodach czy wyścigach. Z tego względu wprowadzono wymóg obowiązkowych szczepień przeciwko grypie dla wszystkich koni wyścigowych oraz koni sportowych. Opory […]
Wskazówki na wypadek widocznego niepowodzenia terapii antybiotykowej. Kryteria skutecznej terapii oraz kluczowe pytania jako 5 kroków drzewa analitycznego
Czynniki powiązane z użyciem antybiotyku w terapii: Czy wybór antybiotyku opierał się na badaniach klinicznych i dodatkowych (diagnoza, antybiogram)? Sprawdź odpowiedź na pytanie 3. Farmakokinetyka/farmakodynamika wybranego antybiotyku? Koncentracja i czas działania antybiotyku w zakażonej tkance a efektywność w stosunku do czynnika bakteryjnego wywołującego chorobę (spektrum działania antybiotyku, wrażliwość z antybiogramu – odpowiedzi na pytanie 3.). […]
Czarno na białym – mastitis okiem praktyka – rozmowa z dr. n. wet. Sebastianem Smulskim
Rozmowa z dr. n. wet. Sebastianem Smulskim, pracownikiem Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, specjalistą w dziedzinie profilaktyki i leczenia mastitis u krów, który w swoich badaniach zgłębia tematykę zapalenia gruczołu mlekowego u bydła, zarówno w aspekcie naukowym, jak i praktycznym. Większość zapaleń gruczołu mlekowego ma etiologię bakteryjną. Dlaczego, pomimo rozwoju mikrobiologii, medycyny weterynaryjnej i prowadzonych badań, […]
XVIII FORUM ZOOTECHNICZNO-WETERYNARYJNE: NOWE HORYZONTY W ROZRODZIE ZWIERZĄT
Na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu w dniach 18-19 kwietnia br. odbyło się XVIII Forum Zootechniczno-Weterynaryjne pod hasłem „Rozród zwierząt w dobie selekcji genomowej”. To wydarzenie zgromadziło liczne grono lekarzy weterynarii oraz hodowców, by omówić najnowsze osiągnięcia w dziedzinie hodowli i rozrodu zwierząt. Organizacja Forum była wspólnym przedsięwzięciem Poznańskiego Koła Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego, Wielkopolskiego Oddziału Polskiego […]