Rehabilitacja po złamaniach kości kończyn
W okresie pośrednim
W okresie pośrednim zachowawczego leczenia złamań plan usprawniania ulega nieznacznym modyfikacjom. Po pierwszych 5-10 zabiegach magnetoterapii i laseroterapii, które są prowadzone codziennie, kolejne wykonuje się co drugi lub trzeci dzień. Zwiększa się natomiast wartości poszczególnych parametrów tych zabiegów. Jeśli u pacjenta nie występują znaczne dolegliwości bólowe, odstępuje się również od wykonywania zabiegów elektroterapii. Masaż oraz ćwiczenia bierne są kontynuowane jak w okresie wczesnym.
W okresie późnym
W okresie późnym plan postępowania rehabilitacyjnego jest uzupełniany o ćwiczenia czynne oraz rozciągające. Kontrolowane ćwiczenia czynne AROM (Active Range of Motion) można rozpocząć, gdy zwierzę jest w stanie chodzić i poruszać chorą kończyną (3). Ćwiczenia te służą stymulacji metabolizmu chrząstki stawowej, odzyskaniu napięcia, siły i masy mięśni oraz stymulacji propriocepcji, krążenia krwi i chłonki. Niezwykle istotne jest również wytworzenie mechanizmu kompresji osiowej. Nacisk o fizjologicznej wartości, działający w osi kości długiej, stymuluje metabolizm tkanki kostnej.
Kompresja osiowa przyspiesza powstanie zrostu kostnego, wpływa również na zwiększenie gęstości istoty gąbczastej kości (3, 4, 10). W zależności od możliwości danego pacjenta stymuluje się utrzymanie pozycji stojącej z obarczaniem wszystkich czterech kończyn, prowadzi się ćwiczenia statyczne, spacery w marszowym tempie. Ćwiczenia są wykonywane kilkukrotnie w ciągu doby, w myśl zasady: „lepiej częściej, a krócej”, z wykorzystaniem akcesoriów rehabilitacyjnych, sprzętów, którymi właściciel dysponuje w domu (materace piankowe, poduszki, koce), a także warunków środowiska naturalnego (śnieg, piach, wysoka trawa, miękkie podłoże).
Ćwiczenia rozciągające (stretching) wykonywane są na mięśniach przykurczonych lub o zwiększonym tonusie. Rozciąganie zmniejsza nadmierne napięcie mięśniowe, zapobiega naderwaniu/zerwaniu mięśnia, stanom zapalnym, zwłóknieniom i zrostom oraz poprawia elastyczność tkanek (4).
Rehabilitacja po zdjęciu opatrunku unieruchamiającego
Plan usprawniania obejmuje:
- hydroterapię;
- ćwiczenia rozciągające;
- ćwiczenia czynne;
- ultradźwięki.
Treningi marszowe oraz pływanie w bieżni wodnej rozpoczyna się od razu po zdjęciu opatrunku. Marsz na ruchomej bieżni zanurzonej w wodzie cechuje się licznymi zaletami. Dzięki działaniu siły wyporu stawy są obciążane w mniejszym stopniu, niż ma to miejsce na lądzie. Głębokość zanurzenia ma istotny wpływ na masę względną zwierzęcia (ryc. 1, s. 84). Warunki te sprzyjają podpieraniu się przez zwierzę chorą kończyną, gdyż jej obciążanie wiąże się z mniejszym bólem wobec stawiania jej na lądzie (ryc. 2, s. 84). Z drugiej strony pacjent musi pokonywać znaczny opór wody spowodowany siłą przyciągania występującą między cząsteczkami wody.
Z tego względu mięśnie wykonują większą pracę w porównaniu do środowiska lądowego. Kolejnym atutem marszu w wodzie jest fakt, że zwierzę prowadzi ruchy w stawach w większym zakresie niż na lądzie, zwłaszcza w zakresie zgięcia. Biorąc pod uwagę, że po zdjęciu opatrunku unieruchamiającego występują często przykurcze stawowe, ta właściwość treningu w wodzie jest niezwykle istotna (3, 10).
Pływanie jest wskazane u pacjentów, którzy nie obarczają chorej kończyny podczas marszu na bieżni wodnej lub wykazują znacznego stopnia kulawiznę. Pływanie aktywizuje kończynę po złamaniu, powoduje zwiększenie siły i masy mięśniowej, dzięki czemu zwierzę zaczyna chętniej ją obarczać podczas marszu w wodzie i na lądzie (ryc. 3, s. 84). Dodatkowo pływanie zwiększa zakres ruchu stawów, głównie w kierunku zgięcia (10).
Wykonywanie ćwiczeń rozciągających po zdjęciu opatrunku unieruchamiającego ma na celu likwidację przykurczów mięśniowych, zwłóknień i zrostów (ryc. 4, s. 84). Stretching prowadzi się po uprzednim rozgrzaniu tkanek przez wysiłek fizyczny, masaż lub ultradźwięki (8, 10).
Celem ćwiczeń czynnych wykonywanych na tym etapie jest stymulacja mechanizmów związanych z czuciem proprioceptywnym, pobudzenie zmysłu równowagi, kształtowanie świadomości własnego ciała. Do ich przeprowadzenia wykorzystuje się akcesoria rehabilitacyjne, które wprowadzają element niestabilności podłoża: poduszki sensomotoryczne, równoważnie, piłki i maty fizjoterapeutyczne (4, 11).
Ultradźwięki są to fale mechaniczne o częstotliwości przekraczającej granicę słyszalności ucha ludzkiego. Ich działanie biologiczne polega na wytworzeniu ciepła endogennego w tkankach, na skutek tarcia komórek o siebie, na „mikromasażu” – zmianach mechanicznych zachodzących pod wpływem przebiegu podłużnej fali ultradźwiękowej. Ultradźwięki wykazują działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne, przekrwienne, rozgrzewające, zmniejszają napięcie mięśni i zwiększają rozciągliwość tkanki łącznej oraz przyspieszają gojenie się ran i tkanki kostnej. Sonoterapię wykonuje się przed ćwiczeniami rozciągającymi w celu rozgrzania i uelastycznienia tkanek (1, 11).
Mogą zainteresować Cię również
Znajdź swoją kategorię
2608 praktycznych artykułów - 324 ekspertów - 22 kategorii tematycznych
Weterynaria w Terenie
Podkliniczny niedobór wapnia i jego wpływ na wyniki rutynowych badań laboratoryjnych w różnych okresach laktacji u krów mlecznych
Sposoby szerzenia się choroby Pleuropneumonia szerzy się drogą aerogenną od świni do świni, trzoda chlewna jest bowiem głównym rezerwuarem zarazka. Inne gatunki zwierząt, takie jak bydło czy owce, mogą być przypadkowymi nosicielami App, jednak nie odgrywają istotnej roli w szerzeniu się tego drobnoustroju. Jest prawdopodobne, że pewną rolę w epizootiologii omawianej jednostki chorobowej odgrywać mogą […]
Podkliniczny niedobór wapnia i jego wpływ na wyniki rutynowych badań laboratoryjnych w różnych okresach laktacji u krów mlecznych
Sposoby szerzenia się choroby Pleuropneumonia szerzy się drogą aerogenną od świni do świni, trzoda chlewna jest bowiem głównym rezerwuarem zarazka. Inne gatunki zwierząt, takie jak bydło czy owce, mogą być przypadkowymi nosicielami App, jednak nie odgrywają istotnej roli w szerzeniu się tego drobnoustroju. Jest prawdopodobne, że pewną rolę w epizootiologii omawianej jednostki chorobowej odgrywać mogą […]
Szerzenie się, profilaktyka i terapia ważnych ekonomicznie chorób układu oddechowego świń (pleuropneumonia, mykoplazmowe zapalenie płuc)
Zapobieganie Profilaktyka pleuropneumonii musi być wielokierunkowa. Biorąc pod uwagę fakt, że wystąpienie choroby w stadach wrażliwych na zakażenie wiąże się zazwyczaj z wprowadzeniem do chlewni pozornie zdrowych nosicieli App, zasadniczym elementem w ochronie takich stad jest serologiczna kontrola wszystkich świń wprowadzanych do chlewni. W przypadku wprowadzania do stada App serododatniego zwierząt wolnych od App celowe […]
Wprowadzenie do stomatologii koni
Sondy (ryc. 3) umożliwiają dokładne oczyszczanie szpar międzyzębowych oraz fizjologicznie lub niefizjologicznie występujących nieregularności zębów. Tarniki stanowią kluczowe narzędzie pracy lekarzy weterynarii, którzy w swojej ofercie mają zabieg odontoplastyki. Jeszcze do niedawna zastosowanie znajdowały jedynie tarniki ręczne, w obecnych czasach, ze względu na dużą dostępność i przystępną cenę, coraz częściej stosowane są tarniki mechaniczne (ryc. […]
Wskazówki na wypadek widocznego niepowodzenia terapii antybiotykowej. Kryteria skutecznej terapii oraz kluczowe pytania jako 5 kroków drzewa analitycznego
Czynniki powiązane z użyciem antybiotyku w terapii: Czy wybór antybiotyku opierał się na badaniach klinicznych i dodatkowych (diagnoza, antybiogram)? Sprawdź odpowiedź na pytanie 3. Farmakokinetyka/farmakodynamika wybranego antybiotyku? Koncentracja i czas działania antybiotyku w zakażonej tkance a efektywność w stosunku do czynnika bakteryjnego wywołującego chorobę (spektrum działania antybiotyku, wrażliwość z antybiogramu – odpowiedzi na pytanie 3.). […]
Czarno na białym – mastitis okiem praktyka – rozmowa z dr. n. wet. Sebastianem Smulskim
Rozmowa z dr. n. wet. Sebastianem Smulskim, pracownikiem Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, specjalistą w dziedzinie profilaktyki i leczenia mastitis u krów, który w swoich badaniach zgłębia tematykę zapalenia gruczołu mlekowego u bydła, zarówno w aspekcie naukowym, jak i praktycznym. Większość zapaleń gruczołu mlekowego ma etiologię bakteryjną. Dlaczego, pomimo rozwoju mikrobiologii, medycyny weterynaryjnej i prowadzonych badań, […]
XVIII FORUM ZOOTECHNICZNO-WETERYNARYJNE: NOWE HORYZONTY W ROZRODZIE ZWIERZĄT
Na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu w dniach 18-19 kwietnia br. odbyło się XVIII Forum Zootechniczno-Weterynaryjne pod hasłem „Rozród zwierząt w dobie selekcji genomowej”. To wydarzenie zgromadziło liczne grono lekarzy weterynarii oraz hodowców, by omówić najnowsze osiągnięcia w dziedzinie hodowli i rozrodu zwierząt. Organizacja Forum była wspólnym przedsięwzięciem Poznańskiego Koła Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego, Wielkopolskiego Oddziału Polskiego […]