Rehabilitacja pacjenta z porażeniem nerwu kulszowego – opis przypadku

Porażenie nerwu kulszowego stanowi jedną z częściej występujących mononeuropatii. Niniejszy artykuł opisuje przypadek kliniczny psa, u którego zdiagnozowano porażenie nerwu kulszowego. Pies był poddawany intensywnym zabiegom fizjoterapeutycznym, dzięki którym powrócił do pełnej sprawności fizycznej.

U Batona, biszkoptowego labradora retrievera, podczas kontrolnego badania RTG stawów, wykonanego w wieku 6 miesięcy, wykryto dysplazję biodrową w stopniu średnim (D). Został on zakwalifikowany do operacji potrójnej osteotomii kości miednicznej (TPO – Triple Pelvic Osteotomy). Zabieg miał być przeprowadzony na obu stawach z zachowaniem kilkutygodniowego odstępu.

Metoda TPO stosowana jest do leczenia dysplazji stawów biodrowych u młodych psów, głównie dużych ras. Zabieg przeprowadza się w kilku etapach. W pierwszej fazie wykonuje się osteotomię kości łonowej wraz z częściowym usunięciem kości (3-10 mm w zależności od wielkości psa). W dalszej kolejności wykonuje się osteotomię kości kulszowej – jest to konieczne, aby później móc obrócić panewkę stawu biodrowego w kierunku brzuszno-bocznym. Ostatni etap to osteotomia kości biodrowej, zrotowanie panewki oraz osteosynteza za pomocą specjalnej płytki do potrójnej osteotomii miednicy. Zrotowanie panewki jest kluczową częścią operacji i wykonuje się je, aby uzyskać pełniejszą kongruencję w operowanym stawie.

Lewy staw biodrowy

Operacja lewego stawu biodrowego została przeprowadzona na początku lutego 2013 r. Pacjent od samego początku obarczał kończynę i nie wykazywał żadnych objawów bólowych. Po zabiegu został odebrany przez właściciela z zaleceniem minimalnej aktywności. W piątej dobie po zabiegu właściciela zaniepokoił narastający obrzęk kończyny. Masaż limfatyczny ujawnił gromadzącą się krwisto-ropną wydzielinę pod skórą. Obrzęk objął całą kończynę. Opuchlizna uniemożliwiała zginanie kończyny w stawach. Masaże wykonywane codziennie (kilkakrotnie w ciągu dnia) znacznie zmniejszyły obrzęk w ciągu 3-4 dni (ryc. 1). Dalszy etap procesu rekonwalescencji przebiegał prawidłowo.

Prawy staw biodrowy

Na początku kwietnia została przeprowadzona operacja drugiego stawu biodrowego. Pacjent od samego początku był pod opieką zoofizjoterapeuty. Przez trzy pierwsze doby po zabiegu chirurgicznym po każdym spacerze przykładano zimne kompresy na operowaną okolicę w celu uniknięcia obrzęku oraz analgezji. Wykonywano również delikatny masaż operowanej okolicy oraz ćwiczenia bierne stawów dystalnych.

Pacjent od samego początku nie obarczał kończyny. Badanie kontrolne po 10 dniach wykazało znaczną przeczulicę oraz napięcie okolicy krzyżowo-lędźwiowej, silnie osłabiony odruch zginaczowy oraz brak czucia głębokiego. Pies w czasie badania tylko nieznacznie reagował na ucisk drugiego palca. Właściciel zaobserwował również drażliwość zwierzęcia, apatię, popuszczanie moczu oraz kilkakrotne oddanie kału w mieszkaniu. Luźno opadająca kończyna w czasie spacerów ulegała uszkodzeniom na grzbietowej powierzchni stopy. U Batona zostało stwierdzone porażenie nerwu kulszowego.