Pasożyty jelitowe psów i ich zwalczanie

Inwazje Cystoisospora sp.

Rodzaj Cystoisospora tworzy jajowate oocysty. Najczęściej notowane są C. canis (31 x 38 µm) lub C. ohioensis (20 x 25 µm). Postacią inwazyjną jest wysporulowana oocysta zawierająca dwie sporocysty po 4 sporozoity każda. Cykl rozwojowy składa się z trzech faz: schizogonii i gamogonii przebiegających w nabłonku jelita cienkiego oraz sporogonii, która ma miejsce poza organizmem żywiciela. W cyklu rozwojowym może występować warunkowy żywiciel pośredni (drobne gryzonie, koty). Okres prepatentny wynosi od 5 do 10 dni. U psów występują głównie Cystoisospora canis i C. ohioensis, największe zagrożenie stanowią dla szczeniąt i młodych psów, postacie inwazyjne uszkadzają nabłonek jelitowy, prowadząc do powstawania stanów zapalnych. Najczęściej źródłem zarażenia są dorosłe psy, które przechodzą inwazję w sposób bezobjawowy. Objawami klinicznymi są biegunki trwające u szczeniąt do kilkunastu dni, mogące powodować odwodnienie i hamować rozwój. Zarażone szczenięta często oprócz biegunki nie wykazują innych objawów klinicznych – są ruchliwe i mają apetyt, jednak są wyraźnie mniejsze od reszty miotu. W przypadku nadkażeń wirusowych lub inwazji nicieni może dojść do zaostrzenia procesu i ciężkiego przebiegu. Często objawy samoistnie zanikają, gdy pasożyt przejdzie cały cykl rozwojowy i nie dojdzie do reinwazji. Lekiem z wyboru jest toltrazuryl podawany w dawce 30-50 mg/kg m.c. jednorazowo. Środek ten wyraźnie ogranicza biegunkę i hamuje wydalanie oocyst.

Do rodzaju Sarcocystis należą pierwotniaki posiadające żywiciela pośredniego, którym mogą być: owce, świnie, bydło i konie, oocysty są niewielkie, o wymiarach 12,5 x 9,5 μm, sporulacja zachodzi w jelicie żywiciela ostatecznego. Żywiciele pośredni zarażają się wydalonymi przez psa lub kota oocystami zawierającymi dwie sporocysty po cztery sporozoity. W organizmie żywiciela pośredniego dochodzi do schizogonii w narządach wewnętrznych, a następnie do fazy mięśniowej rozwoju bezpłciowego. W mięśniac...