Ektopasożytnicze owady jako czynnik patogenny w dermatozach u psów i kotów. Cz. I

Ewolucja pasożytów sięga około 600 milionów lat temu. Pojawienie się stałocieplnych kręgowców stwarzało nowe możliwości bytowania i początkowo opierało się na korzystaniu z materii organicznej w postaci detrytusu – skóry, włosów lub kału obecnych w bezpośrednim środowisku kręgowców. W miarę ewolucji pasożyty zmieniały się w formy bardziej inwazyjne dla zwierząt i wykorzystywały bezpośrednio tkanki i krew jako podstawowe źródło pokarmowe. Współewolucja polegała także na zmianach w zachowaniu gospodarzy, takich jak okresowe zmiany miejsca bytowania czy też sezonowe migracje z miejsc o dużej liczebności pasożytów.

Dowiedziono, że ektopasożyty przyczyniają się do zmniejszonej płodności i obniżonej aktywności rozrodczej, czego wynikiem jest niestabilna dynamika w populacjach dziko żyjących zwierząt. Dowodzi to szerokiej interakcji pomiędzy gospodarzem i pasożytem zależnej od stopnia patogeniczności i ekologii obu zwierząt. Szeroka gama ektopasożytów, obejmująca m.in. wszy, żyje w ścisłej zależności od gospodarza, ze względu na podatność na czynniki środowiska zewnętrznego (np. wysuszenie) i niską własną mobilność, co w konsekwencji prowadzi do komensalizmu. W tym przypadku nadmierna zjadliwość pasożytów prowadząca do śmierci żywiciela przyczyniałaby się jednocześnie do śmierci samego pasożyta. Natomiast muchy są przykładem ektopasożytów, które mogą przetrwać niezależnie od gospodarza i są odporne na negatywne zmiany środowiskowe.

Przykłady te wskazują na szerokie przystosowanie pasożytów do zmieniających się czynników bytowania. Coraz częstsze migracje właścicieli psów i kotów i tym samym większy odsetek zwierząt podróżujących wpływają na obecną sytuację epizootyczną pasożytów zewnętrznych i przenoszonych przez nie patogenów. Także zmiany klimatyczne mogą przyczyniać się do rozprzestrzeniania chorób poprzez pasożytnicze wektory na obszarach dotychczas nie endemicznych. Szczególne odniesienie ma to do państw z basenu Morza Śródziemnego, gdyż obszar ten cechuj...