Ogólne zasady postępowania przy wstrząsie różnego pochodzenia
Wstrząs jest skrajnym zaburzeniem równowagi między dostawą tlenu i składników odżywczych do komórek a zużytkowaniem tlenu i składników odżywczych przez komórki. W artykule zawarto podział wstrząsów ze względu na ich rodzaj, fazy, a także opisy terapii.
Wstrząs może być zespołem chorobowym, stanem chorobowym, uszkodzeniem, które powoduje drastyczne ograniczenie przepływu krwi bądź odpowiedniego dopływu krwi, prowadzi do zaburzeń metabolizmu komórkowego i do nieuniknionej śmierci komórek. Jeżeli nie jest leczony, wstrząs doprowadza do zaburzeń czynności i niewydolności wielonarządowej kończącej się śmiercią.
Wyróżniamy trzy fazy wstrząsu:
- Kompensacyjną: w badaniu klinicznym zaobserwowana tachykardia, tętno skaczące, czas wypełnienia kapilar < 1 s, przekrwione błony śluzowe, zachowana przytomność.
- Wczesną dekompensacyjną (pośrednią): tachykardia, tętno słabe lub brakujące (niemiarowe), blade błony śluzowe, wydłużony czas wypełnienia kapilar > 3 s, obniżenie stanu przytomności.
- Późną dekompensacyjną: częstotliwość rytmu serca w normie lub obniżona, błony śluzowe blade, bardzo powolne lub brak wypełnienia kapilar, brak tętna na obwodzie, obniżony stan przytomności, niska temperatura ciała.
Pod względem patofizjologicznym rozróżniamy:
- Wstrząs hipowolemiczny: jest to najczęstsza odmiana wstrząsu, która występuje u zwierząt. Wynika z utraty objętości krwi, która może być spowodowana krwotokiem, albo utraty płynu przy masywnych oparzeniach, przewlekłych biegunkach oraz wymiotach, charakterystyczny też w sytuacji, gdy dochodzi do utraty dużej ilości płynu do trzeciej przestrzeni naczyniowej (poza obręb naczyń krwionośnych).
- Wstrząs kardiogenny: powstaje w wyniku niewydolności serca, w zaawansowanych chorobach serca, takich jak: kardiomioopatie, choroby zastawek.
- Wstząs dystrybucyjny: obserwowany przy posocznicy, anafilaksji, urazie, objawach ze strony układu nerwowego oraz działań ubocznych leków.
- Wstrząs obturacyjny (zaporowy): ma najczęściej podłoże kardiogenne; do tego rodzaju wstrząsu dochodzi np. wskutek tamponady serca (przedostanie się krwi lub wysięk do jamy osierdzia, powodując utrudnione napełnienie jam serca krwią), odmy prężnej (przedostanie się powietrza do jamy opłucnowej w czasie wdechu i zablokowanie go w czasie wydechu) lub nowotworów serca.
Mogą zainteresować Cię również
Znajdź swoją kategorię
2616 praktycznych artykułów - 324 ekspertów - 22 kategorii tematycznych
Weterynaria w Terenie
Przypadek zapalenia mózgu i mięśnia sercowego u prosiąt ssących
Streszczenie Do wybuchu zapalenia mózgu i mięśnia sercowego (EMV) doszło w stadzie 3000 loch na fermie typu multi-site. Wybuch choroby charakteryzowała wysoka śmiertelność prosiąt ssących. U niektórych prosiąt stwierdzano brak apetytu, drżączkę i duszność. Choroba utrzymywała się przez około miesiąc i w tym czasie padło 1087 (15%) prosiąt. Słowa kluczowe zapalenie mózgu i mięśnia sercowego, […]
Podkliniczny niedobór wapnia i jego wpływ na wyniki rutynowych badań laboratoryjnych w różnych okresach laktacji u krów mlecznych
Title Swine pleuropneumonia – diagnostics and management Streszczenie Obserwacje epizootiologiczne oraz wyniki badań klinicznych, anatomopatologicznych i laboratoryjnych prowadzonych w chlewniach średnio- i wielkotowarowych, w których stwierdzano nagłe zachorowania – z ostrymi objawami ze strony układu oddechowego, przede wszystkim wśród warchlaków i tuczników – wskazują, że ich przyczyną dość często bywa pleuropneumonia świń. Czynnikiem etiologicznym tej […]
Przypadek zapalenia mózgu i mięśnia sercowego u prosiąt ssących
Streszczenie Do wybuchu zapalenia mózgu i mięśnia sercowego (EMV) doszło w stadzie 3000 loch na fermie typu multi-site. Wybuch choroby charakteryzowała wysoka śmiertelność prosiąt ssących. U niektórych prosiąt stwierdzano brak apetytu, drżączkę i duszność. Choroba utrzymywała się przez około miesiąc i w tym czasie padło 1087 (15%) prosiąt. Słowa kluczowe zapalenie mózgu i mięśnia sercowego, […]
Choroby koni. Weterynaria praktyczna. Profilaktyka, rutynowe szczepienia
Publikacja stanowi fragment książki Choroby koni. Weterynaria praktyczna Wirus grypy jest wysoce zaraźliwy i szybko się rozprzestrzenia, a sama choroba niesie ze sobą bardzo poważne skutki i na długi czas wyklucza konia z udziału w zawodach czy wyścigach. Z tego względu wprowadzono wymóg obowiązkowych szczepień przeciwko grypie dla wszystkich koni wyścigowych oraz koni sportowych. Opory […]
Wskazówki na wypadek widocznego niepowodzenia terapii antybiotykowej. Kryteria skutecznej terapii oraz kluczowe pytania jako 5 kroków drzewa analitycznego
Analiza oceny przypadków klinicznych przy podejrzeniu braku skuteczności działania antybiotyków. Jak powinno wyglądać drzewo decyzyjne i na jakie pytania należy podczas takiej analizy odpowiedzieć? Co zrobić, aby zwiększyć skuteczność terapii? Czasem wystarczy tylko odpowiedzieć na kilka prostych pytań. Z punktu widzenia hodowcy główne kryteria oceny terapii przeciwbakteryjnej to wyraźne złagodzenie, a następnie ustąpienie objawów klinicznych […]
Czarno na białym – mastitis okiem praktyka – rozmowa z dr. n. wet. Sebastianem Smulskim
Rozmowa z dr. n. wet. Sebastianem Smulskim, pracownikiem Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, specjalistą w dziedzinie profilaktyki i leczenia mastitis u krów, który w swoich badaniach zgłębia tematykę zapalenia gruczołu mlekowego u bydła, zarówno w aspekcie naukowym, jak i praktycznym. Większość zapaleń gruczołu mlekowego ma etiologię bakteryjną. Dlaczego, pomimo rozwoju mikrobiologii, medycyny weterynaryjnej i prowadzonych badań, […]
XVIII FORUM ZOOTECHNICZNO-WETERYNARYJNE: NOWE HORYZONTY W ROZRODZIE ZWIERZĄT
Na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu w dniach 18-19 kwietnia br. odbyło się XVIII Forum Zootechniczno-Weterynaryjne pod hasłem „Rozród zwierząt w dobie selekcji genomowej”. To wydarzenie zgromadziło liczne grono lekarzy weterynarii oraz hodowców, by omówić najnowsze osiągnięcia w dziedzinie hodowli i rozrodu zwierząt. Organizacja Forum była wspólnym przedsięwzięciem Poznańskiego Koła Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego, Wielkopolskiego Oddziału Polskiego […]