Początki znieczulenia. Prehistoryczna anestezjologia

Historię anestezjologii trudno omawiać jako samodzielną naukę bez uwzględniania rozwoju medycyny jako całości.

Jeszcze trudniej przedstawić ją, nie uwzględniając szeregu bardzo różnych wydarzeń towarzyszących rozwojowi ludzkości. Mimo że lawinowy postęp w rozwoju znieczulenia obserwowany jest dopiero w XIX i XX wieku, ludzkość z problemem bezbolesności w różnych działaniach medycznych, zwłaszcza chirurgicznych i stomatologicznych, zmaga się od prehistorii do czasów współczesnych.

Odkrycia zarówno środków, jak i metod znieczulenia poprzedzone były najczęściej wieloma wcześniejszymi obserwacjami. Szereg mniej lub bardziej znanych badaczy bądź czasem przypadkowych osób otarło się o wielkie odkrycia, nie dostrzegając w obserwowanych zjawiskach działań, które w przyszłości stały się filarem rozwoju całej współczesnej anestezjologii. Z kolei to rozwój anestezjologii wspólnie z odkryciami dotyczącymi aseptyki i antyseptyki stanowią filary współczesnej chirurgii, a właściwie całej medycyny zarówno klinicznej, jak i eksperymentalnej w bardzo szerokim zakresie.

Początki znieczulenia, podobnie jak początki całej medycyny, owiane są mgłą tajemniczości.

Choroby i cierpienie to nieodłączne elementy życia ludzi i zwierząt. Od kiedy istnieje ludzkość, towarzyszy jej ból, a co za tym idzie – potrzeba jego zwalczania. Trudno dopatrywać się u ludzi pierwotnych specjalistycznych działań medycznych. Możliwości przeżycia człowieka prehistorycznego zależne były od jego sprawności fizycznej, stąd pierwszą dziedziną medycyny uprawianą przez naszych przodków była chirurgia urazowa. Polowania, walki międzyplemienne, katastrofy naturalne powodowały różnego rodzaju obrażenia wymagające zastosowania prymitywnych metod zaradczych.

Człowiek pierwotny podpatrywał przyrodę, ucząc się od zwierząt – przede wszystkim postępowania z ranami. Obserwował, jak ranne zwierzęta oszczędzają uszkodzoną kończynę, kładą się i odpoczywają, jak wylizują obolałe lub zranione miejsca. Naśladu...