Główne dermatozy pasożytnicze u psów i kotów – aktualne informacje i obserwacje własne dotyczące rozpoznawania i leczenia

U psów, oprócz najczęściej występującej postaci młodzieńczej (od 3. miesiąca życia) tła genetycznego, u starszych zwierząt nużyca towarzyszy nadczynności kory nadnerczy, niedoczynności tarczycy, leiszmaniozie. Istotnymi czynnikami, które mogą wpływać na wystąpienie objawów, są zarobaczenie i kokcydioza.

Nużyca pojawia się także w trakcie długoterminowych terapii z zastosowaniem leków immunosupresyjnych w chorobach autoimmunologicznych i nowotworowych. Potwierdzeniem opisanego powyżej zjawiska, pomimo wielomiesięcznych wcześniej remisji, są nawroty choroby u tego samego osobnika, po ponownym wdrożeniu leków o działaniu immunosupresyjnym.

U innych zaś psów nigdy nie stwierdza się nużycy, pomimo wieloletniego podawania leków obniżających odporność.

Prawdopodobnie istnieje więc skłonność genetyczna do wystąpienia choroby, ale czynnikiem decydującym jest immunosupresja, dotycząca któregoś ze składników układu immunologicznego. W badaniach psów z nużycą wykazywano stopniowe osłabienie czynności limfocytów T, które może być skutkiem zaburzeń wydzielania interleukin 2 i 21, wysokiego poziomu czynników supresyjnych jak Il-10 oraz zmniejszenia ilości limfocytów T we krwi. Wtórne zakażenia bakteryjne mogą prowadzić do „wyczerpania” odporności komórkowej, co dodatkowo osłabia układ immunologiczny (1, 10, 23, 24, 31).

Rasy predysponowane do występowania nużycy to:

shar-pei, buldog angielski, american staffordshire terrier, boston terrier, buldog francuski, bokser, pinczer miniaturowy, jack russell terrier.

Choroba rzadziej występuje u ras długowłosych.

Objawy kliniczne nużycy wynikają z czterech głównych mechanizmów:

uszkodzenia bariery ochronnej naskórka, reakcji zapalnej, reakcji nadwrażliwości,wtórnych zakażeń bakteryjnych.

Stąd w obrazie klinicznym postaci uogólnionej dominują: zaskórniki, grudki i krosty przymieszkowe (ryc. 1), głębokie ropne zapalenie skóry w postaci czyraczności lub ropowicy (ryc. 2), nadżerki, zespół keratołojotok...