Choroby autoimmunologiczne skóry u zwierząt towarzyszących. Krążkowy toczeń rumieniowaty u psów

Rozpoznanie

W przypadku tocznia rumieniowatego u ludzi w diagnostyce wykorzystywane jest oznaczanie przeciwciał przeciwko jądrom komórkowym. U psów badanie to nie ma wartości diagnostycznej, ponieważ w żadnym z opisanych przypadków postaci twarzowej krążkowego skórnego tocznia rumieniowatego nie stwierdzono podniesienia mian tych przeciwciał, również w postaci uogólnionej zdarzało się to jedynie sporadycznie (14, 18).

Podstawową metodą rozpoznawania tocznia rumieniowatego krążkowego jest badanie histopatologiczne. W tym przypadku występuje znaczne podobieństwo obrazów histopatologicznych u psów i ludzi. Typowe jest liszajowate zapalenie skóry, w którym nacieki zapalne złożone są głównie z limfocytów (ryc. 6) i lokalizują się przede wszystkim na granicy naskórka i skóry właściwej. Niekiedy mogą obejmować głębsze warstwy i znajdować się wokół przydatków skóry. Najbardziej istotne cechy mikroskopowe to zwyrodnienie wodniczkowe oraz apoptoza i pogrubienie komórek warstwy podstawnej. Często wiąże się to z uwalnianiem barwnika i jego migracją do skóry właściwej (2, 9).

W obrazie histopatologicznym krążkowego tocznia rumieniowatego w postaci uogólnionej widoczne jest dodatkowo zapalenie mieszków włosowych na wysokości cieśni i lejka. Ponadto możliwy jest zanik gruczołów łojowych (2). Należy jednak podkreślić, że w przypadku wykonania biopsji z lusterka nosa obecność uwolnionego pigmentu w obrazie histopatologicznym nie zawsze powiązana jest z toczniem i może wystąpić u zwierząt zdrowych (11). Z kolei typowe objawy histopatologiczne trudno jest odnotować w przypadku tocznia twarzowego, ponieważ zmiany mogą być mniej nasilone i obecne tylko w niektórych strukturach. Ponadto duże ograniczenie stanowi lokalizacja zmian obejmująca lusterko nosa, ponieważ zwykle wykonujemy jedną i niewielkiej średnicy biopsję. Znacznie prościej jest w przypadku tocznia uogólnionego, w przypadku którego istnieje możliwość pobrania kilku bioptatów z okolic o łatwiejszym dostępie ni...