Zatrucie metaldehydem u psów

Na podstawie pojawiających się czasem wśród lekarzy weterynarii poglądów można wnioskować, że zagadnienie zatrucia psów metaldehydem nie jest powszechnie znane. Polskojęzyczne piśmiennictwo nie zawsze służy w tym względzie wystarczającą pomocą. Celem opracowania jest przybliżenie patomechanizmu zatrucia metaldehydem, zarysowanie klinicznego obrazu tego zatrucia u psów oraz przedstawienie najnowszych metod postępowania.

Zatrucia moluskocydami zawierającymi metaldehyd najczęściej zdarzają się u psów, choć notowane były również u kotów, przeżuwaczy, koni, ptaków i dzikich zwierząt, a także u ludzi (1, 10, 16, 18, 23). Częstsze występowanie zatruć u psów tłumaczone jest większą szansą ekspozycji niż w przypadku zwierząt gospodarskich i nawykiem zjadania substancji mniej lub bardziej przypominających pożywienie. Koty, u których zatrucia zdarzają się rzadko, wydają się być bardziej wybredne w wyborze pokarmu (16). Informacje w piśmiennictwie na temat doustnej dawki śmiertelnej dla połowy populacji (LD50) w przypadku psów są bardzo zróżnicowane i rozciągają się od 60 mg/kg do 1000 mg/kg, przy czym większość autorów podaje 100 mg/kg masy ciała (2, 6, 8, 9, 10, 13, 15, 16, 17, 21). Zatem zjedzenie nieco ponad 30 g preparatu zawierającego 6% metaldehydu może okazać się śmiertelne dla 20-kilogramowego psa, należy jednak zauważyć, że poszczególne preparaty mogą różnić się toksycznością (25). W przypadku kota LD50 wynosi od 207 mg/kg (10, 16, 21) do 500 mg/kg (15). Istnieją anegdotyczne informacje o wtórnym zatruciu u psa wywołanym zjedzeniem otrutych ślimaków. W piśmiennictwie często pojawiają się informacje o takiej etiologii zatrucia u ptaków (2, 10). Zatrucie metaldehydem występuje praktycznie wyłącznie w postaci ostrej i jest stanem zagrażającym życiu. Charakterystyczne objawy kliniczne, wśród których choroba przebiega – intensywne konwulsje i hipertermia, tłumaczą pojawiające się czasem w literaturze anglojęzycznej określenie „shake and bake syndrome” (16, 21). Ni...