Wybrane immunostymulatory pochodzenia naturalnego

Immunostymulacja układu odpornościowego jest często praktykowaną formą terapii. W praktyce tego rodzaju zabiegi stosuje się w szeroko pojętej profilaktyce nieswoistej w celu poprawy skuteczności szczepień ochronnych, znajduje też zastosowanie w terapii niektórych chorób zakaźnych, jednakże nie może być stosowana w ostrej fazie choroby (12). Immunostymulacja oznacza w praktyce działanie mające na celu wzrost aktywności układu odpornościowego, co przyśpiesza zwalczanie infekcji. Zdaniem części badaczy w niektórych przypadkach przyczynia się także do ograniczenia rozwoju pewnych nowotworów (12). Niektóre immunostymulatory mają szersze działanie, mianowicie immunomodulacyjne, czyli pobudzają odporność immunologiczną, jednocześnie redukując pewne niekorzystne zjawiska z nią związane, które mogą wpływać niekorzystnie na cały organizm (np. ograniczają skalę wydzielania cytokinin) (1). Można wyróżnić immunostymulatory pochodzenia naturalnego i sztucznie stworzone.

Do pierwszej grupy można zaliczyć liczne substancje zawarte w roślinach, grzybach, a także np. witaminy obecne w surowcach pochodzenia naturalnego. Istnieje też szeroka grupa środków otrzymanych sztucznie lub będących finalnym produktem złożonego procesu technologicznego (ekstrahowane, inaktywowane itp.). Można tutaj zaliczyć takie substancje jak: lewamizol, znajdujący także szerokie zastosowanie w profilaktyce chorób pasożytniczych, dimer lizozymu, panobeks inozyny, a także zawiesiny inaktywowanych mikroorganizmów podawanych w celu niespecyficznego pobudzenia układu immunologicznego. Rolą wszelkich immunostymulatorów jest, jak wspomniano, zwiększenie potencjału układu odpornościowego przez niespecyficzną stymulację, która może w różnym stopniu obejmować jeden lub więcej procesów odpornościowych. Immunostymulatory nie powinny być stosowane w przypadkach podejrzenia chorób autoimmunologicznych.

Mogą też nasilać przewlekłe stany zapalne oraz przyczyniać się do zwiększenia reakcji alergicznych (1, 2). I...