Kamica moczowa. Cz. I. Etiologia i diagnostyka

Szczawiany wapnia (oksalaty)

Mogą występować w postaci kryształów dwu- i jednowodnych.

Dwuwodne szczawiany wapnia występują częściej, są bezbarwne i mają kształt ośmiościanów foremnych.

Jednowodne szczawiany wapnia są płaskie, z ostrymi zakończeniami, przypominają sztachety płotu (1).

U podstawy tworzenia się tych kryształów leżą zaburzenia równowagi pomiędzy stężeniami wapnia, szczawianów, inhibitorów tworzenia kamieni w moczu, a także niedobór wit. B6.

Przyczyną ich powstawania może być hiperkalcemia, hiperkortyzolemia, hiperoksaluria czy zatrucie czekoladą bądź glikolem etylenowym. Czasami oksalaty powstają jako powikłanie leczenia kryształów struwitowych, co jest związane z silnym zakwaszaniem moczu.

Często zdarzają się u sznaucerów miniaturowych, lhasa apso, Yorkshire terrier i bichon frise.

U kotów dominują koty syjamskie i ragdolle (3).

U większości psów i kotów z obecnością kamieni szczawianowo-wapniowych nie stwierdza się krystalurii (9).

Kryształy cystynowe

Bezbarwne płaskie sześciokąty o nierównych brzegach.

Cystynuria pojawia się w przypadku zaburzeń kanalikowego transportu niektórych aminokawasów.

Głównie mówi się o zaburzeniach wchłaniania, tzw. COLA – cystyny, ornityny, lizyny oraz argininy (3). Kryształy cystynowe powstają częściej w moczu zagęszczonym o podwyższonym pH.

Predyspozycje rasowe stwierdza się u: jamników, buldogów angielskich, rottweilerów, nowofundlandów, Yorkshire terrierów i kotów syjamskich (1).

Kryształy kwasu moczowego

Bezbarwne kryształy o kształcie rombów, osełek lub rozet (4).

Powstawanie ich wiąże się z wrodzonym upośledzeniem układu transportującego kwas moczowy przez błonę komórkową hepatocytów. Wówczas zamiast alantoiny, która bez problemu rozpuszcza się w moczu, występuje większa ilość kwasu moczowego, który jest związkiem słabo rozpuszczalnym w wodzie (2).

Pojawiają się też przy występowaniu wrodzonego zespolenia wrotno-obocznego. To zaburzenie w metabolizmie puryn w...