Choroba nowotworowa – patomechanizm i wspomaganie dietetyczne

W chorobie nowotworowej dochodzi do szeregu zmian, największe dotyczą metabolizmu węglowodanów, które stanowią najefektywniejsze dla komórek rakowych źródło energii. Wykorzystanie cukrów prostych powoduje olbrzymią produkcję mleczanów, które stanowią dodatkowe „obciążenie” metaboliczne dla organizmu, a ich eliminacja wymaga energii (cykl Cori). W jednym z doświadczeń porównywano, jak psy z chłoniakiem, będące w remisji, radzą sobie z dietami o wysokiej i niskiej zawartości cukrów prostych (17). Okazało się, że zarówno stężenie mleczanów, jak i insuliny były znacznie wyższe u psów będących na diecie wysokowęglowodanowej w porównaniu do niskowęglowodanowej. Zaobserwowano również, że u psów na diecie niskowęglowodanowej (wysokotłuszczowej) łatwiej dochodziło do remisji. W związku z tym rekomenduje się, aby w chorobie nowotworowej unikać węglowodanów. Nie znaczy to, że dieta musi być bezwzględnie bezwęglowodanowa, ale ich zawartość nie powinna przekraczać 25% s.m. Zaleca się, aby stosować węglowodany złożone wzbogacone w zróżnicowane źródła włókna (rozpuszczalne, nierozpuszczalne, fermentujące, niefermentujące). Włókno stanowi również podstawę diet prewencyjnych w chorobach onkologicznych przewodu pokarmowego oraz zapalnych, bakteryjnych czy przebiegających ze zwiększoną aktywnością jelit. W medycynie człowieka brak włókna w diecie i przyjmowanie dużych ilości cukrów przetworzonych stanowi czynnik ryzyka nowotworu jelita grubego.

Drugim najczęściej wykorzystywanym przez komórki rakowe składnikiem diety są białka, które w procesie glukoneogenezy dostarczają energii (16). Wykorzystanie białek prowadzi do zaburzenia profilu aminokwasowego, co ogranicza procesy naprawcze, regeneracyjne oraz zmniejsza odporność i upośledza procesy trawienne. Niektóre aminokwasy mogą być preferencyjnie wykorzystywane przez nowotwór, ale są i takie, które prowadzą do ograniczenia jego wzrostu czy metastazy. Przykładem może być arginina, która stymuluje blastogenezę limfocytów, a dodan...