Choroba Addisona – zaburzenie wciąż trudne do zdiagnozowania

W przebiegu pierwotnej niedoczynności kory nadnerczy obserwuje się zwiększone stężenie ACTH. Wynika to z braku negatywnego oddziaływania zwrotnego kortyzolu na przysadkę. Wtórna niedoczynność kory nadnerczy manifestuje się natomiast znacznym obniżeniem ACTH. Oznaczenie ACTH wymaga wielkiej staranności (na EDTA musi być koniecznie pobrane schłodzone osocze). W przeciwnym razie istnieje ryzyko uzyskania nieprawidłowo zaniżonego wyniku. Zdrowe zwierzęta pod wpływem stresu (pobranie krwi, unieruchomienie pacjenta) reagują eozynopenią i limfopenią. Natomiast u psa cierpiącego na niedoczynność kory nadnerczy obraz morfologiczny krwi takich zmian nie wykazuje. Charakterystyczna jest też azotemia (podwyższony poziom mocznika, kreatyniny i fosforanów). Jest to konsekwencja zmniejszonego ukrwienia nerek i spadku współczynnika filtracji kłębuszkowej, a to jest skutkiem hipowolemii, spadku ciśnienia krwi.

Stan ten pogłębiają dodatkowo wymioty i biegunki, utrata wody poprzez nerki. Stosunek Na:K jest patognomiczny dla pierwotnej choroby Addisona i wynosi on < 27 (25), a wynika z hiponatremii i hiperkaliemii. Hiponatremii towarzyszy hipochloremia. Obserwuje się też wysoki poziom wapnia. Prawdopodobnie jest to rezultat obniżenia wskaźnika nerkowej filtracji kłębuszkowej oraz podwyższenie reabsorpcji. Czasem notuje się obniżenie poziomu białka w surowicy oraz podwyższenie AST i AP. Istnieje możliwość pomiaru stężenia aldosteronu, który w przebiegu schorzenia będzie przyjmować niskie wartości. Niskie wartości osiąga także poziom kortyzolu. Dotyczy to zarówno surowicy krwi, jak i moczu. W przebiegu niedoczynności kory nadnerczy wskutek chronicznej utraty sodu nerki tracą zdolność zagęszczania moczu, w wyniku czego ciężar właściwy moczu się obniża. Zawiera się on wówczas z reguły w przedziale pomiędzy 1.015 a 1.030.

Zmiany poziomu powyższych oznaczeń mogą występować jednak i u zwierząt niecierpiących na tę chorobę. Dlatego zaleca się przeprowadzenie testu stymulacji AC...