Koprofagia – zachowanie właściwe dla zwierząt wolno żyjących, niepożądane dla towarzyszących

Koprofagia – hipotezy: „ochrony stada”, „utrzymania czystości”, „braku kontaktu emocjonalnego”

Koprofagia jest obserwowana w obrębie jednego gatunku, ale obserwuje się również koprofagię obcogatunkową (zjadanie kału zwierząt roślinożernych: przeżuwaczy, koni czy gryzoni lub mięsożernych: kotów). Czynniki ryzyka występowania koprofagii to: grupowe utrzymanie zwierząt, brak higieny, stres itd. (1).

Koprofagię tłumaczy się również poprzez teorię „stada” (ochrony przed drapieżnikami, utrzymania czystości, kontaktu emocjonalnego). Teoria „ochrony stada” przed niebezpieczeństwem wynika z poczynionych obserwacji, kiedy w przypadku grupowego utrzymania zwierząt młodsze osobniki zjadają kał starszych i/lub chorych psów.

W ten sposób chronią całą grupę przez drapieżnikami, które koncentrują się na wyszukiwaniu zwierząt słabszych, starych i/lub chorych, będących dla nich łatwą ofiarą. Kolejna hipoteza mówi o odziedziczonej po przodkach tendencji do utrzymywania w czystości terenu wokół swojego siedliska. Wg niej zwierzęta zjadają kał w celu usunięcia źródła ewentualnych pasożytów jelitowych. Znamienne jest, że psy zjadają tzw. „świeży” kał, czyli nie starszy niż dwudniowy, w którym nie doszło do rozwoju inwazyjnej postaci pasożyta (7, 8).

Inna teoria upatruje przyczynę koprofagii w braku kontaktu emocjonalnego z przewodnikiem stada – właścicielem, który wymusza na zwierzęciu dramatyczną wręcz chęć zwrócenia na siebie uwagi opiekuna, nawet jeżeli jest to równoznaczne z nieuchronną karą. Wszystkie czynniki (długotrwały stres, brak kontaktu emocjonalnego, ograniczenie swobody wybiegu, pokarmu, wody itd.), które naruszają strefę komfortu emocjonalnego zwierzęcia, mogą prowadzić do wystąpienia szeregu zaburzeń, w tym również do koprofagii.

Znamienne jest również pojawienie się koprofagii u długotrwale głodzonych zwierząt, które poszukują jakiegokolwiek źródła pokarmu. Jeżeli dodatkowo następuje izolacja psa i niemożność wyjścia poza zamknięcie, pies zaczyna z...