Endokrynologiczne i emocjonalne podłoże zachowań agresywnych i problemów z agresywnością u psów
Agresywność psów a testosteron
Agresywne zachowanie regulowane jest na kilku poziomach, opisanych powyżej, i wyzwalane przez wiele czynników zewnętrznych i wewnętrznych. Co ważne, utrwala się na drodze uczenia się, ponieważ najczęściej jest skuteczne i nagradzane bardzo przyjemnymi emocjami.
Testosteron moduluje ewolucyjnie ukształtowane wzorce zachowania, w tym agresję ofensywną. Pozwala na eksperymentowanie z zachowaniem – podejmowanie ryzyka i rywalizację – kształtując w ten sposób charakter zwierzęcia i umożliwiając mu sukces reprodukcyjny. Dlatego też wielu badaczy i praktyków skłania się do poglądu, że jest on warunkiem właściwego rozwoju emocjonalnego, równowagi i dojrzałości społecznej samców. Stąd pogląd, iż kastrację samców najlepiej przeprowadzać tuż po osiągnięciu dojrzałości płciowej.
Z kolei kastracja psa w późniejszym czasie może nie przynieść oczekiwanych rezultatów w postaci zmniejszenia tendencji do rywalizacji i zachowań agresywnych, ponieważ doświadczenie satysfakcji z wielu wygranych konfrontacji utrwala poprzez wzmocnienia emocjonalne chęć prezentowania niepożądanych zachowań – niezależnie od obecności w organizmie hormonów płciowych.
Poziom testosteronu u samców jest uwarunkowany osobniczo – u młodych, dojrzewających samców waha się znacząco z dnia na dzień, usposabiając zwierzęta do wygórowanych reakcji seksualnych, rywalizacyjnych czy lękowych. Dlatego diagnozowanie agresywności jako zależnej przede wszystkim od testosteronu u młodych psów wymaga szczególnej ostrożności i nie może opierać się na pojedynczych obserwacjach.
Wiemy też, że poziom testosteronu jest zależny od przeżywanych przez zwierzę emocji, co widoczne jest zwłaszcza w sytuacji rywalizacji samców. U przegranego osobnika poziom tego hormonu spada, rośnie natomiast w organizmie zwycięzcy. Ten ewolucyjny mechanizm chroni młode, niedoświadczone samce przed kolejną konfrontacją i kolejną przegraną, która może skończyć się tragicznie.
Testosteron, jak powiedziano powyżej, pozwala eksperymentować z zachowaniem i podejmować ryzyko właśnie dlatego, że osłabia emocję strachu. Stąd też w przypadku zwierząt lękliwych obecność tego hormonu w organizmie pozwala na pokonywanie strachu w trudnych z ich punktu widzenia sytuacjach. Dlatego uprawnione jest przypuszczenie, że strach przed kastracją może u psów wywołać problem agresywności. To także może wyjaśniać większą pobudliwość samców owczarka niemieckiego we wspomnianych na początku artykułu badaniach.
Dla praktyki behawioralnej ważne jest, by decyzję o kastracji w przypadku agresywności oprzeć na rzetelnej obserwacji i analizie zachowania w wymiarach: psychologicznym (procesy uczenia się), etologicznym (naturalne wzorce zachowania, właściwe dla gatunku i danej rasy) oraz biologicznym. Należy więc rozważyć wszelkie możliwe konsekwencje kastracji dla zachowania, zdrowia i funkcjonowania danego zwierzęcia w danym otoczeniu.
Mogą zainteresować Cię również
Znajdź swoją kategorię
2609 praktycznych artykułów - 324 ekspertów - 22 kategorii tematycznych
Weterynaria w Terenie
Ogólnopolski Dzień Koni
Koń od setek lat zajmował stałe miejsce w polskim krajobrazie, w polskim życiu, i w polskiej symbolice narodowej. Stanowił również symbol bogactwa, bowiem nie każdego było na niego stać. Zwierzęta te przez długi czas były popularnymi zwierzętami pociągowymi, pełniły też funkcje transportowe czy pracowały w gospodarstwach. Rozwój techniki zmienił jednak nieco rolę koni, we współczesnym […]
Podkliniczny niedobór wapnia i jego wpływ na wyniki rutynowych badań laboratoryjnych w różnych okresach laktacji u krów mlecznych
Rozpoznawanie choroby Wywiad W rozpoznawaniu pleuropneumonii duże znaczenie ma wywiad epizootiologiczny. Podejrzenie pleuropneumonii powinno być podjęte w przypadku stwierdzenia szybko rozprzestrzeniających się ostrych zachorowań z objawami ze strony układu oddechowego i nagłych padnięć warchlaków i tuczników o dobrej kondycji z objawami chorobowymi ze strony układu oddechowego i wyraźnego zasinienia skóry. Przy postaci chronicznej podejrzenie tej […]
Szerzenie się, profilaktyka i terapia ważnych ekonomicznie chorób układu oddechowego świń (pleuropneumonia, mykoplazmowe zapalenie płuc)
Profilaktyka nieswoista Stosowanie bodźcowych preparatów nieswoistych w sposób wyraźny wzmacnia siły obronne organizmu. Ostatnio wykazano zaskakująco dużą przydatność w stymulacji nieswoistej odporności świń znanego, aczkolwiek nie zawsze docenianego, od dawna wytwarzanego w Polsce produktu; jest nim Biotropina (Biowet Drwalew). Dwukrotne podanie tego biopreparatu prosiętom w okresie okołoodsadzeniowym w stopniu istotnym wzmacniało nieswoistą odpowiedź immunologiczną świń, […]
Wprowadzenie do stomatologii koni
Podczas badania klinicznego w pierwszej kolejności obserwujemy całą głowę, zwracając uwagę na jej poszczególne elementy (małżowiny uszne, oczy, kości czaszki, mięśnie, nozdrza), doszukując się w nich braku symetrii. Może być on powodowany deformacją kości czaszki, ich hipertrofią, chorobami neurologicznymi, zanikiem mięśni, obrzękiem tkanek miękkich. Podczas omacywania należy dokładnie sprawdzić okolicę stawu skroniowo-żuchwowego poprzez ucisk (ryc. […]
Wskazówki na wypadek widocznego niepowodzenia terapii antybiotykowej. Kryteria skutecznej terapii oraz kluczowe pytania jako 5 kroków drzewa analitycznego
Czynniki powiązane z użyciem antybiotyku w terapii: Czy wybór antybiotyku opierał się na badaniach klinicznych i dodatkowych (diagnoza, antybiogram)? Sprawdź odpowiedź na pytanie 3. Farmakokinetyka/farmakodynamika wybranego antybiotyku? Koncentracja i czas działania antybiotyku w zakażonej tkance a efektywność w stosunku do czynnika bakteryjnego wywołującego chorobę (spektrum działania antybiotyku, wrażliwość z antybiogramu – odpowiedzi na pytanie 3.). […]
Czarno na białym – mastitis okiem praktyka – rozmowa z dr. n. wet. Sebastianem Smulskim
Rozmowa z dr. n. wet. Sebastianem Smulskim, pracownikiem Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, specjalistą w dziedzinie profilaktyki i leczenia mastitis u krów, który w swoich badaniach zgłębia tematykę zapalenia gruczołu mlekowego u bydła, zarówno w aspekcie naukowym, jak i praktycznym. Większość zapaleń gruczołu mlekowego ma etiologię bakteryjną. Dlaczego, pomimo rozwoju mikrobiologii, medycyny weterynaryjnej i prowadzonych badań, […]
XVIII FORUM ZOOTECHNICZNO-WETERYNARYJNE: NOWE HORYZONTY W ROZRODZIE ZWIERZĄT
Na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu w dniach 18-19 kwietnia br. odbyło się XVIII Forum Zootechniczno-Weterynaryjne pod hasłem „Rozród zwierząt w dobie selekcji genomowej”. To wydarzenie zgromadziło liczne grono lekarzy weterynarii oraz hodowców, by omówić najnowsze osiągnięcia w dziedzinie hodowli i rozrodu zwierząt. Organizacja Forum była wspólnym przedsięwzięciem Poznańskiego Koła Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego, Wielkopolskiego Oddziału Polskiego […]