Zespół chorobowy układu oddechowego świń – interakcje między patogenami i ich wpływ na przebieg choroby

Termin „zespół chorobowy układu oddechowego świń” (ang. porcine respiratory disease complex, PRDC) jest szeroko stosowany przez lekarzy weterynarii i producentów trzody chlewnej do opisania zaburzeń zdrowotnych charakteryzujących się objawami ze strony układu oddechowego oraz spadkiem wyników produkcyjnych u świń w fazie odchowu oraz tuczu (1).

Warunki, w jakich odbywa się chów świń, gwałtownie zmieniły się w ciągu ostatnich dwóch dekad. Postępujący spadek całkowitej liczby ferm trzody chlewnej przy jednoczesnym zachowaniu skali produkcji spowodował na całym świecie wzrost obsady pojedynczej fermy. W Polsce proces ten wciąż nie został zakończony i z roku na rok mamy do czynienia ze zwiększaniem liczby świń przypadających na jedno gospodarstwo. Naturalną konsekwencją tych zjawisk jest wzrost znaczenia PRDC jako istotnego problemu zdrowotnego w światowej populacji świń, który niesie ze sobą ogromne straty ekonomiczne, m.in. z powodu spowolnienia wzrostu, zwiększonego stosowania środków przeciwdrobnoustrojowych i innych kosztów zwalczania, takich jak na przykład szczepienia. Biorąc pod uwagę powyższe oraz fakt, że znaczna większość objawów klinicznych występuje u warchlaków oraz tuczników, PRDC pozostaje jednym z głównych ograniczeń dla rentowności produkcji świń (2).

Choroby układu oddechowego jako zaburzenie o charakterze wynikającym z synergizmu czynników zakaźnych bakteryjnych i wirusowych zostały formalnie opisane u świń już w latach 60. XX wieku (3). Od tego czasu przeprowadzono szereg badań w celu zidentyfikowania czynników zakaźnych biorących udział w PRDC oraz wyjaśnienia mechanizmów i interakcji zachodzących w czasie zakażeń mieszanych. Ustalenie, jakie patogeny odgrywają rolę w PRDC, odbywało się przy użyciu dwóch głównych podejść. Pierwsze to bezpośrednie wykrywanie patogenów (na przykład poprzez hodowlę lub wykrywanie ich materiału genetycznego metodami PCR) z próbek tkanek chorych zwierząt (w ostrym lub przewlekłym stadium choroby) oraz świń k...