Wykorzystanie metod biotechniki w poprawie zarządzania rozrodem świń

W połowie 2020 roku krajowe stado loch – liczące około 795 000 samic – osiągnęło poziom o ponad 50% niższy niż w roku 2005. O skali spadku pogłowia świń, w tym loch, w Polsce mogą świadczyć dane prezentowane przez GUS. W roku 2005 pogłowie trzody chlewnej w Polsce liczyło około 17 717 000 osobników, w roku 2015 – około 10 820 000, a w roku 2020 – 11 430 000. Jeszcze wyższy był spadek pogłowia loch. W roku 2005 było ich w Polsce 1 880 000, w 2015 – około 858 tysięcy, a w roku 2020 tylko około 795 tysięcy (16).

Przyczyn tego niekorzystnego, utrzymującego się od wielu lat zjawiska jest wiele. Na pierwszym miejscu wymienić należy strukturę naszego rolnictwa, w tym wysoki odsetek gospodarstw drobnotowarowych, w których chów świń ze względu na niską efektywność nie może być opłacalny. Powyższe związane jest z niską efektywnością produkcji, zaś wpływ na to ma przede wszystkim słabe wykorzystanie potencjału rozrodczego loch. Konsekwencją powyższego, ale także w wyniku szerzącego się w Polsce afrykańskiego pomoru świń (ASF), liczba gospodarstw, w tym przede wszystkim chlewni utrzymujących lochy, szybko maleje. W roku 2005 gospodarstw utrzymujących świnie było w Polsce ponad 700 tysięcy, obecnie – czwarty kwartał 2020 – jest ich około 110 tysięcy. Warto wspomnieć, że wśród nich jest 4368 stad liczących więcej niż 500 świń. Stada te utrzymują ponad 70% krajowego pogłowia tego gatunku zwierząt.

Duży odsetek właścicieli chlewni nie potrafi optymalnie eksploatować stada podstawowego samic, czego konsekwencją jest między innymi utrzymująca się, a nawet rosnąca przepaść między średnią liczbą urodzonych i odchowanych prosiąt od lochy w ciągu roku w Polsce, w porównaniu z tym samym wskaźnikiem w krajach Unii Europejskiej.

Najprościej, licząc średnią dla kraju liczba prosiąt odchowanych od lochy – rok od wielu lat waha się w granicach 22-24, podczas gdy ten sam wskaźnik w Danii, czyli w kraju, z którego importujemy największą liczbę warchlaków, mieści się w granicach 30...