Mannheimia haemolytica – od niewinnego komensala do śmiertelnego patogenu

BRD odpowiada za blisko 55% wszystkich zgonów zwierząt do 12. miesiąca życia. Pomimo tak wysokiej śmiertelności największe straty ekonomiczne wynikają z długofalowych konsekwencji zapalenia płuc – ograniczonych przyrostów i wydłużonego okresu odchowu. W produkcji mlecznej z kolei epizody oddechowe u cieląt przekładają się na niższą wydajność mleczną w pierwszej laktacji (-233 kg mleka) oraz na podwyższone ryzyko przedwczesnego brakowania (do 4,98x wyższe ryzyko wybrakowania przed pierwszym wycieleniem).

Zespół oddechowy bydła jest chorobą wieloczynnikową, wywołaną przez oddziałujące na siebie czynniki – zwykle dzielone na trzy kategorie: środowiskowe (transport, wilgotność, temperatura), zakaźne (wirusy, bakterie, pasożyty) oraz czynniki związane z układem odpornościowym zwierzęcia (stan odporności, wiek itp.) (1).

Mikrobiom układu oddechowego bydła

Drogi oddechowe bydła są zasiedlone przez różnorodne mikroorganizmy, w skład których wchodzą bakterie symbiotyczne, komensale, jak i bakterie o charakterze patogennym. Środowisko to nazywane jest mikrobiomem i stanowi ono dynamiczny oraz złożony systemem zapewniający prawidłowe funkcjonowanie układu immunologicznego dróg oddechowych.

Kolonizacja dróg oddechowych bydła rozpoczyna się w momencie porodu i początkowo jest odwzorowaniem profilu mikrobiologicznego układu rozrodczego matek. W ciągu kolejnych 14 dni podlega on wielu dynamicznym przemianom, na które wpływ mają czynniki takie jak dieta, presja środowiska, jak i sam stan zdrowia młodego zwierzęcia.

Mikroflora przestrzeni nosowo-gardłowej cieląt jest zdominowana głównie przez bakterie Gram-ujemne (Mannheimia, Moraxella, Histophilus), ale występują tutaj również paciorkowce, jak i mykoplazmy. Warto zaznaczyć, że profil mikrobiomu różni się w poszczególnych odcinkach układu oddechowego. Związane jest to z między innymi z występowaniem mechanizmów obronnych nabłonka oddechowego (m.in. aparat śluzowo-rzęskowy).

Wystąpienie czynników predysponując...