Dermatologia koni Cz. I. Choroby pasożytnicze

Wszołowica i wszawica 

Werneckiella (Damalinia) equi – wszoły – mierzą około 1,8 mm, mają zaokrągloną, brązową głowę szerszą od tułowia, gryząco-żujący aparat gębowy oraz biało-żółtawy odwłok. Odżywiają się martwymi włosami i naskórkiem oraz wydzieliną gruczołów skórnych. Najczęściej umiejscawiają się na szyi (szczególnie pod grzywą), grzbiecie i bokach tułowia. Są gatunkiem ksenogenicznym. Do zarażenia dochodzi poprzez kontakt bezpośredni, ale możliwe jest również przenoszenie pasożytów na sprzęcie do pielęgnacji. Otrzymane wyniki badań (1) wskazały, że źrebięta zarażają się od swoich matek. Najintensywniejsze inwazje są stwierdzane w okresie jesienno-zimowym.

Piśmiennictwo podaje, że wiek koni nie ma wpływu na zarażenie, natomiast badania przeprowadzone na grupie koników polskich (2) wykazały, że u klaczy starszych ekstensywność inwazji jest znacznie niższa niż u młodych, natomiast intensywność – wyższa. Na tak zróżnicowane zarażenie koników utrzymywanych w podobnym środowisku, a różniących się wiekiem, wydaje się wpływać głównie sposób utrzymywania, w mniejszym stopniu ich wiek. Klacze starsze podczas pobytu w stajni nie kontaktują się ze sobą (stoją w boksach), nie mają również bezpośredniego kontaktu na okólniku, natomiast 2-letnie klaczki w stajni i na okólniku przebywają razem, stąd w tej grupie stałe i duże zagęszczenie umożliwia częsty kontakt z różnymi osobnikami i sprzyja przechodzeniu pasożytów z jednego zwierzęcia na drugie.

Nieswoistym pasożytem koni może być Monopon gallinae, występujący na wielu gatunkach ptaków, głównie kurowatych. Inwazje pasożyta pojawiają się u koni mających kontakt z drobiem. Objawy kliniczne obu gatunków wszołów są bardzo zbliżone. Warto wspomnieć, że wszoły mogą być przenosicielem riketsji oraz wirusa niedokrwistości zakaźnej koni.

Wszawice koni wywołuje Haematopinus asini, długości 2,5-3,8 mm, o głowie węższej i dłuższej od tułowia. Są to owady krwiopijne, pasożytują głównie na grzywie i nasadzie ogona...