Postępowanie żywieniowe w stanach krytycznych

Znaczenie wsparcia żywieniowego

Wyzwania związane z leczeniem krytycznie chorych pacjentów często wynikają z dysfunkcji narządów (np. niedrożności jelit, biegunki, azotemii), objawów klinicznych sugerujących nietolerancję żołądkowo-jelitową (np. nudności, refluks żołądkowy, wymioty, biegunka), powikłań metabolicznych (np. kwasicy, hiperglikemii, hipokaliemii, przyspieszonej utraty masy mięśniowej) oraz współistniejących chorób (np. anemii, przewlekłej choroby nerek, zachłystowego zapalenia płuc), które mogą stanowić przeszkodę w skutecznym żywieniu. Ponadto brak odpowiedniego wsparcia żywieniowego jedynie pogorszy stan odżywienia i metabolizmu pacjenta, utrudniając jego powrót do zdrowia.

Na przykład długotrwałe niedożywienie negatywnie wpływa na bilans azotowy i nasila stan kataboliczny, który trudno odwrócić, nawet po wznowieniu karmienia. Brak żywienia dojelitowego może prowadzić do zaburzeń funkcji przewodu pokarmowego, takich jak dysmotoryka jelit oraz utrata funkcji bariery śluzówkowej. Na przykład 50-proc. zmniejszenie masy i grubości błony śluzowej jelita czczego występuje zazwyczaj po urazach/chorobach, gdy przez 24 godziny nie podaje się żywienia dojelitowego, czyli enterocyty jelita cienkiego nie mają kontaktu z bolusem pokarmowym. Wczesne karmienie zapobiega zatem zanikowi błony śluzowej przewodu pokarmowego.

Niedostateczne odżywienie upośledza zdolność organizmu do syntezy ważnych białek, takich jak albumina, co także wpływa na farmakokinetykę leków. Niedobór składników odżywczych zmienia normalną synergię metaboliczną odpowiedzialną za gradienty jonów, potencjały błonowe, produkcję wysokoenergetycznych związków fosforanowych i obronę antyoksydacyjną. Dojelitowe i pozajelitowe wspomaganie żywieniowe produktami zawierającymi niewiele lipidów lub niezawierającymi ich wcale zmniejsza stężenie i aktywność wątrobowego cytochromu P-450, co znacząco zmniejsza klirens specyficznych leków. Niedobory białkowo-kaloryczne mogą skutkować zmniejszeniem...