Otyłość psów – cz. 1. Przyczyny otyłości i metody oceny kondycji psów

Zabieg kastracji bądź sterylizacji, hormony

Poddanie zwierzęcia zabiegowi kastracji bądź sterylizacji jest kolejnym czynnikiem ryzyka rozwoju otyłości. Częstość występowania otyłości w grupie psów kastrowanych wynosi 32%, natomiast wśród osobników, które nie zostały poddane zabiegowi, wskaźnik ten wynosi 15%. Wartość powyższych danych można wytłumaczyć tym, że kastracja przyczynia się do obniżenia poziomu metabolizmu (11). W dodatku udowodniono, że wysterylizowane samice są dwukrotnie bardziej narażone na nadwagę czy otyłość w porównaniu do samic niesterylizowanych. Podobną zależność zaobserwowano u wykastrowanych samców (12). Wspomniany zabieg powoduje zmiany hormonalne, które będą skutkować gorszą przemianą materii, a w konsekwencji będą prowadzić do otyłości (25, 29).

Dzieje się tak dlatego, że hormony płciowe, które co prawda nie są kluczowymi regulatorami metabolizmu, wywierają znaczny wpływ na ilość zjadanej przez zwierzęta karmy. Dodatkowo hormony płciowe zarówno w sposób pośredni (działają na centralny układ nerwowy), jak i bezpośredni (zmiana metabolizmu komórek) oddziałują na masę ciała. Produkowane przez żeńskie gonady estrogeny działają hamująco na ilość pobieranej karmy. Zjawisko to można zaobserwować u suk, kiedy to wraz z cyklem płciowym zmienia się ilość spożywanej karmy. Najmniejsze spożycie jest odnotowywane podczas rui właściwej, które następnie w trakcie fazy metestrus wzrasta. Zaś największa ilość pobieranego pokarmu przypada na fazę anestrus. Po sterylizacji u suki działanie hamujące estrogenów zostaje zniesione, a tym samym ryzyko rozwoju otyłości zwiększa się (11).

Ponadto zauważono, że wiek zwierzęcia podczas usunięcia gonad nie ma wpływu na przebieg odkładania tkanki tłuszczowej, za to okres dwóch lat od sterylizacji czy kastracji jest czasem szczególnego zagrożenia i pojawienia się nadwagi (15, 27).

Choroby

Nadmierna masa ciała może być także skutkiem chorób. Przykładowo otyłość może wystąpić w powiązaniu z chorobami ...