Żółciowe zapalenie otrzewnej u psa (peritonitis biliaris) – przypadek kliniczny

Drogi żółciowe mają swój początek w miąższu wątroby, gdzie rozpoczynają się drobnymi, bezściennymi kanalikami żółciowymi. Początkowo żółć jest zbierana międzypłacikowo przez małe przewodziki wątrobowe, które, łącząc się, tworzą kilka większych przewodów wątrobowych. Na zewnątrzwątrobowe drogi żółciowe składają się: przewody wątrobowe, pęcherzyk żółciowy, przewód pęcherzykowy i przewód żółciowy wspólny. W miejscu, w którym do przewodu wątrobowego uchodzi przewód pęcherzykowy pęcherzyka żółciowego, rozpoczyna się przewód żółciowy wspólny, który to u psów uchodzi na brodawce większej dwunastnicy. Pęcherzyk żółciowy ma za zadanie magazynować żółć, o ile nie spływa ona bezpośrednio do trawionej właśnie treści pokarmowej w dwunastnicy.

U psa przybiera on kształt gruszkowaty i leży swoją większą częścią od strony powierzchni trzewnej wątroby pomiędzy płatem prawym przyśrodkowym a jej płatem czworobocznym (ryc. 1). U dorosłego psa średniej wielkości może mieścić do 15 ml żółci, a jego dno sięga aż do przepony. Średnica przewodu żółciowego wspólnego psów wynosi do 3 mm, u kotów z kolei przewód ten jest mniejszy i ma z reguły 2-2,5 mm. Żółć może przepływać przez przewód pęcherzykowy dwukierunkowo – podczas trawienia do dwunastnicy, a w przerwach między posiłkami z wątroby do pęcherzyka żółciowego – w celu jej zmagazynowania (1-3).

Do najczęstszych chorób pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych występujących u psów należą: ostre i przewlekłe zapalenie, kamica pęcherzyka żółciowego, nowotwory oraz zewnątrzwątrobowa niedrożność dróg żółciowych (EHBO – extrahepatic biliary tract obstruction) (2, 3, 5). Rokowanie u psów z chorobami pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych jest uzależnione od: rodzaju choroby, jej przyczyny, czasu trwania, wieku zwierzęcia, wystąpienia ewentualnych powikłań. W przypadku EHBO śmiertelność jest zazwyczaj bardzo wysoka i wynosi około 63,6% u psów i 41% u kotów (3). Jednym z najgroźniejszych powikłań tych chorób jest perforacja, w której ko...