Zastosowanie leków przeciwarytmicznych klasy II wg Vaughana Williamsa u psów i kotów

W ostatnich kilkudziesięciu latach obserwuje się dynamiczny rozwój kardiologii inwazyjnej, a więc także niefarmakologicznych metod leczenia zaburzeń rytmu serca. Metody te są wysoce skuteczne oraz bezpieczniejsze w porównaniu do długotrwałej farmakoterapii, dlatego też od lat obserwuje się stopniowe wycofywanie wielu leków przeciwarytmicznych (AAD, ang. Anti-Arrhythmic Drugs). Schemat ten nie objął jednak leków przeciwarytmicznych klasy II wg klasyfikacji Vaughana Williamsa. Wręcz przeciwnie – nastąpił ich gwałtowny rozwój, a dzisiaj na rynku obecnych jest kilkadziesiąt substancji czynnych z tej grupy. Przeprowadzone badania kliniczne u ludzi, m.in. BEST (Beta-Blocker Evaluation In Survival Trial) czy BHAT (Beta-Blocker Heart Attack Trial), dowiodły, iż regularne przyjmowanie przez pacjentów po zawale mięśnia sercowego leków blokujących receptory β, zarówno w monoterapii, jak i w połączeniu z lekami przeciwarytmicznymi innych klas, redukuje śmiertelność związaną z chorobą wieńcową, zmniejsza ryzyko nagłej śmierci sercowej, w efekcie powodując istotne zmniejszenie ogólnej śmiertelności.

Mechanizm działania

Głównym i podstawowym mechanizmem działania AAD klasy II wg klasyfikacji Vaughana Williamsa jest blokada adrenergicznych receptorów β, co hamuje wpływ endogennych katecholamin na współczulny układ nerwowy (tab. 1, s. 76). Blokada ta powoduje szereg następstw dotyczących samego mięśnia sercowego. Obniżenie napięcia układu współczulnego skutkuje zmniejszeniem częstości rytmu, przewodzenia przedsionkowo-komorowego oraz kurczliwości, a przez to redukuje objętość wyrzutową i pojemność minutową, zapotrzebowanie mięśnia na tlen oraz zwiększa przepływ wieńcowy poprzez wydłużenie fazy rozkurczu.

Tab. 1. Mechanizm działania beta-blokerów

Pierwszym zsyntezowanym lekiem z tej grupy był propranolol. Wraz z innymi lekami, takimi jak pindolol czy tymolol, niewykazującymi selektywności wobec receptorów β, określone zostały mianem beta-blokerów pierwszej generacji...