Zapalenie zewnętrznego kanału słuchowego na tle Malassezia spp.

Zapalenie zewnętrznego kanału słuchowego (otitis externa) ma charakter polietiologiczny. Wiele czynników predysponuje do jego wystąpienia, wiele powoduje trudności w jego wyleczeniu, podtrzymując toczącą się infekcję. W przypadku stwierdzenia otitis externa należy zawsze szukać przyczyny podstawowej, szczególnie w przypadkach nawracających. Do najczęstszych przyczyn pierwotnych zapalenia zewnętrznego kanału słuchowego należą choroby tła alergicznego, takie jak: atopowe zapalenie skóry czy nietolerancja/alergia pokarmowa, pasożyty (Demodex spp. oraz Sarcoptes scabiei), ciała obce i urazy mechaniczne, choroby o podłożu endokrynologicznym – głównie niedoczynność tarczycy oraz nadczynność kory nadnerczy, choroby autoimmunologiczne, takie jak np. pęcherzyca i toczeń, jak również zapalenie gruczołów łojowych czy zaburzenia keratynizacji w postaci pierwotnego lub idiopatycznego łojotoku.

Natomiast niezależnie od przyczyny podstawowej w przebiegu ostrego zapalenia w wyniku toczącego się stanu zapalnego dochodzi do obrzęku, pojawia się rumień, upośledzona zostaje migracja nabłonka, co znacznie utrudnia samooczyszczanie kanału słuchowego. Efektami są hiperplazja gruczołów łojowych oraz przerost nabłonka, co powoduje zwężenie kanału słuchowego. Hiperplazja gruczołów zwiększa wydzielanie łoju, następuje wzrost liczby złuszczonych komórek, co skutkuje nadmiarem woszczyny w świetle kanału słuchowego. Znaczna ilość woszczyny o wysokiej zawartości lipidów jest czynnikiem stymulującym namnażanie drożdżaków. W momencie kiedy stan zapalny staje się przewlekły, następuje zwiększanie wydzielania przez gruczoły apokrynowe, co skutkuje zmniejszeniem zawartości lipidów w woszczynie, co z kolei zwiększa wilgotność kanału słuchowego i predysponuje do wtórnych infekcji bakteryjnych. Dalsze zmiany na skutek przewlekłego zapalenia to znaczne zmniejszanie średnicy kanału słuchowego oraz zwapnienie chrząstek, aż do ich skostnienia, w następstwie zatrzymane zostaje samooczyszczanie kanałó...