Opieka nad pacjentem z bólem to… maraton ‒ rozmowa z lek. wet. Zofią Fraś
Należy Pani do międzynarodowej grupy lekarzy zajmujących się promowaniem studiów i badań nad anestezją i analgezją weterynaryjną na terenie Europie. Czym jest AVA i jakie możliwości otwiera ona przed swoimi członkami?
AVA przede wszystkim daje dostęp do najnowszej wiedzy z zakresu anestezjologii i algezjologii weterynaryjnej. Umożliwia rozwój, kontakt z lekarzami z innych krajów. Dwa razy do roku organizowany jest kongres AVA w różnych częściach świata, a w tym roku, we wrześniu, odbędzie się on w Warszawie. Zdecydowanie warta pozycja do zaznaczenia w kalendarzu.
Jak podkreśla Pani w swoim artykule, terapia bólu neuropatycznego stanowi ważną część całościowego planu leczenia, obejmującego pracę z właścicielem i jego zwierzęciem. Jak powinna wyglądać współpraca z opiekunem zwierzęcia, który często nie do końca rozumie, z jakimi dolegliwościami zmaga się jego zwierzę?
Często, idąc na studia weterynaryjne, przyświeca nam myśl, że będziemy pracować ze zwierzętami i czynnik ludzki będzie znacznie ograniczony. W trakcie praktyki okazuje się, że jest zupełnie odwrotnie. Praca z właścicielem zwierzęcia, szczególnie w opiece nad pacjentem paliatywnym czy w bólu przewlekłym, wymaga częstego i intensywnego kontaktu, wymiany informacji, poznania zwierzęcia, ale i jego opiekuna. Inaczej nie znajdziemy wspólnego języka. Rolą lekarza weterynarii jest zwrócenie uwagi na pewne problemy, dostarczenie narzędzi pomocnych w zrozumieniu problemu, zauważeniu go i usystematyzowaniu współpracy, określenia realnych celów, gdy kwestią pierwszorzędną jest dobrostan zwierzęcia.
Opinie opiekunów zwierząt na Pani temat są bardzo pozytywne. Jest Pani oceniana jako lekarz o wielkim sercu, chętnie i w przystępny sposób dzielący się wiedzą. Łatwo przychodzi Pani budowanie relacji z klientami? Gdzie kryje się Pani sekret?
W tym miejscu musiałabym poprosić właścicieli o wypowiedź (uśmiech).
Opiekę nad pacjentem z bólem przewlekłym często porównuję do maratonu lub biegów w charakterze ultra w zależności od problemu, z jakim przychodzi do mnie pacjent. Tak też staram się przygotować do tego właścicieli. Organizujemy sprzęt, plan, rozwiązania awaryjne. Staram się wyposażać właściciela w podstawową wiedzę na temat problemu, z jakim boryka się jego przyjaciel. Musimy się rozumieć, a mam tendencję do wchodzenia w „naukowy bełkot”, i chcę, żeby ludzie rozumieli podstawowe działania leków i terapii. Pozwala to na ograniczenie wpadek, samowoli w leczeniu i sytuacji, w których coś „przestaje działać”.
W przypadku pacjentów „bólowych” rozmawiamy szczerze o tym, że nie jest seria kilku wizyt i problem z głowy. To często wieloletnia, intensywna praca wymagająca wzajemnego zaangażowania i zaufania. Jeśli komuś nie po drodze z naszym biegiem zespołowym, pozwalam na wybranie innej ścieżki. Nigdy do niczego nie zmuszam. Pytam, czy to co ustaliliśmy, jest ok, czy damy radę zrealizować dany plan. To chyba podstawa zdrowej relacji z klientem.
Przez Pani działania widać, że zniesienie uczucia bólu i komfort pacjentów są dla Pani priorytetem.
Zwierzęta w przeciwieństwie do ludzi mają ograniczone możliwości komunikacji i okazywania bólu. Dlatego to my musimy zrobić wszystko, żeby ból ograniczać i odpowiednio go rozpoznawać.
Wiele zwierząt przez specyfikę swojego gatunku nauczyło się skutecznie ukrywać ból. Jakie symptomy bólowe u pacjentów najłatwiej przeoczyć?
Z mojego doświadczenia wynika, że najłatwiej o przeoczenie symptomów bólu u pacjentów agresywnych i lękowych. W gabinecie często niemożliwe jest u nich zaobserwowanie bólu, nie mówiąc o poprawnym badaniu klinicznym. Tu rola właściciela i możliwość nagrywania filmów w domu czy na spacerze jest bardzo ważna. Odrębną grupą będą pacjenci geriatryczni o ograniczonej świadomości czy pozbawieni zmysłu słuchu, wzroku. Dodatkowo pojawia się tu kłopot z oceną efektywności terapii oraz oceną tego, co boli, a co po prostu staruszka irytuje, bo nie może osiągnąć czegoś, co kiedyś przychodziło mu z łatwością. Trzecim typem pacjentów są zwierzęta w depresji. Ból przewlekły powoduje stałe stymulowanie układu limbicznego odpowiedzialnego m.in. za emocje, pamięć, wyuczone zachowania. Daje nam to pełen wachlarz niespecyficznych objawów, trudnych do skojarzenia z bólem.
Mogą zainteresować Cię również
Znajdź swoją kategorię
2608 praktycznych artykułów - 324 ekspertów - 22 kategorii tematycznych
Weterynaria w Terenie
Ogólnopolski Dzień Koni
Koń od setek lat zajmował stałe miejsce w polskim krajobrazie, w polskim życiu, i w polskiej symbolice narodowej. Stanowił również symbol bogactwa, bowiem nie każdego było na niego stać. Zwierzęta te przez długi czas były popularnymi zwierzętami pociągowymi, pełniły też funkcje transportowe czy pracowały w gospodarstwach. Rozwój techniki zmienił jednak nieco rolę koni, we współczesnym […]
Podkliniczny niedobór wapnia i jego wpływ na wyniki rutynowych badań laboratoryjnych w różnych okresach laktacji u krów mlecznych
Obserwacje epizootiologiczne oraz wyniki badań klinicznych, anatomopatologicznych i laboratoryjnych prowadzonych w chlewniach średnio- i wielkotowarowych, w których stwierdzano nagłe zachorowania – z ostrymi objawami ze strony układu oddechowego, przede wszystkim wśród warchlaków i tuczników – wskazują, że ich przyczyną dość często bywa pleuropneumonia świń. Czynnikiem etiologicznym tej choroby są drobnoustroje Actinobacillus pleuropneumoniae (App). Cechą charakterystyczną […]
Szerzenie się, profilaktyka i terapia ważnych ekonomicznie chorób układu oddechowego świń (pleuropneumonia, mykoplazmowe zapalenie płuc)
Choroby układu oddechowego świń są ważnym problemem zdrowotnym i – w konsekwencji – ekonomicznym w chowie świń. Przyczyny wysunięcia się tej grupy chorób na czoło problemów zdrowotnych to, przede wszystkim, mająca miejsce w Europie około 30 lat temu zmiana systemu chowu świń z drobnotowarowego na średnio- i wielkotowarowy oraz potęgujący się z roku na roku […]
Wprowadzenie do stomatologii koni
Problemy stomatologiczne i wynikające z ich obecności przeszkody w prawidłowym użytkowaniu koni są jedną z częstszych przyczyn interwencji lekarzy weterynarii specjalizujących się w tej dziedzinie. Dowiedziono, że po diagnostyce kulawizn, szczepieniach, diagnostyce i leczeniu chorób układu rozrodczego, badanie przed kupnem/sprzedażą zajmuje najwięcej czasu praktykującym lekarzom weterynarii (1). Ewolucyjna droga od żyjącego we wczesnym Eocenie Hyracotherium […]
Wskazówki na wypadek widocznego niepowodzenia terapii antybiotykowej. Kryteria skutecznej terapii oraz kluczowe pytania jako 5 kroków drzewa analitycznego
Czynniki powiązane z użyciem antybiotyku w terapii: Czy wybór antybiotyku opierał się na badaniach klinicznych i dodatkowych (diagnoza, antybiogram)? Sprawdź odpowiedź na pytanie 3. Farmakokinetyka/farmakodynamika wybranego antybiotyku? Koncentracja i czas działania antybiotyku w zakażonej tkance a efektywność w stosunku do czynnika bakteryjnego wywołującego chorobę (spektrum działania antybiotyku, wrażliwość z antybiogramu – odpowiedzi na pytanie 3.). […]
Czarno na białym – mastitis okiem praktyka – rozmowa z dr. n. wet. Sebastianem Smulskim
Rozmowa z dr. n. wet. Sebastianem Smulskim, pracownikiem Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, specjalistą w dziedzinie profilaktyki i leczenia mastitis u krów, który w swoich badaniach zgłębia tematykę zapalenia gruczołu mlekowego u bydła, zarówno w aspekcie naukowym, jak i praktycznym. Większość zapaleń gruczołu mlekowego ma etiologię bakteryjną. Dlaczego, pomimo rozwoju mikrobiologii, medycyny weterynaryjnej i prowadzonych badań, […]
XVIII FORUM ZOOTECHNICZNO-WETERYNARYJNE: NOWE HORYZONTY W ROZRODZIE ZWIERZĄT
Na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu w dniach 18-19 kwietnia br. odbyło się XVIII Forum Zootechniczno-Weterynaryjne pod hasłem „Rozród zwierząt w dobie selekcji genomowej”. To wydarzenie zgromadziło liczne grono lekarzy weterynarii oraz hodowców, by omówić najnowsze osiągnięcia w dziedzinie hodowli i rozrodu zwierząt. Organizacja Forum była wspólnym przedsięwzięciem Poznańskiego Koła Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego, Wielkopolskiego Oddziału Polskiego […]