Wpływ chemioterapii na układ sercowo-naczyniowy

Kardioonkologia jest nową, intensywnie rozwijającą się dziedziną nauki, która zajmuje się identyfikacją, prewencją i leczeniem chorób układu sercowo-naczyniowego u pacjentów poddanych chemioterapii (1). Choroby serca i naczyń krwionośnych to wszechobecny skutek uboczny terapii przeciwnowotworowej i druga wiodąca przyczyna śmierci u pacjentów, którzy już wygrali walkę z chorobą nowotworową (2).

Dysfunkcja mięśnia sercowego związana z chemioterapią (cancer theraphy-related cardiac dysfunction, CTRCD) stanowi jeden z najbardziej niepożądanych efektów ubocznych i dotyka prawie 10% pacjentów onkologicznych (3, 4). Amerykańskie Towarzystwo Echokardiograficzne (Amercian Society of Echocardiography, ASE) definiuje dysfunkcję mięśnia sercowego jako spadek frakcji wyrzutowej lewej komory (LVEF) o ponad 10% do wartości poniżej 53%, bez względu na wystąpienie jej klinicznych objawów (3, 5).

Najlepiej udokumentowana jest kardiotoksyczność antracyklinowa ze względu na jawne, niekorzystne działanie doksorubicyny na układ sercowo-naczyniowy i wysoką częstość występowania niewydolności serca u ludzi (6).

Ostatnio coraz większą uwagę przyciągają powikłania kardiologiczne terapii przeciwnowotworowej bez udziału antracyklin. Inne grupy leków mają zdolność do wywołania przewlekłego uszkodzenia mięśnia sercowego wraz z rozwojem dysfunkcji skurczowej lub ostrych patologii takich jak niedokrwienie kardiomiocytów manifestujące się już w kilka godzin lub dni po podaniu leku (6).

Klasyfikacja dysfunkcji mięśnia sercowego związanej z chemioterapią

(CTRCD, ang. cancer therapy-related cardiac dysfunction)

Klasyfikacja CTRCD w medycynie człowieka została opisana w 1998 r. Wraz ze wzrostem użycia trastuzumabu zwiększył się znacznie odsetek odnotowywanych epizodów sercowych u pacjentek z rakiem piersi (3, 7). Początkowo uznano je za zbliżone do tych związanych ze stosowaniem antracyklin, natomiast finalnie sklasyfikowano je w dwóch odrębnych typach (tab. 1) (3, 7, 8).

...