Świerzb psi – sarkoptoza

Prof. dr hab. Jarosław Popiel Kierownik Katedry Chorób Wewnętrznychz Kliniką Koni, Psów i Kotów

Częsta, niesezonowa, zaraźliwa choroba, wywoływana przez roztocze z rodzaju Sarcoptes. U psów Sarcoptes scabiei v. canis. Roztocze owalnego kształtu, wielkości 0,2 – 0,4 mm, widoczne 2 pary przednich odnóży, tylne odnóża są zredukowane i słabo widoczne. Rezerwuarem pasożyta w środowisku są lisy. Do zarażenia psa może dojść w sposób bezpośredni (kontakt z zarażonym zwierzęciem) lub pośredni (kontakt z legowiskiem, sprzętem do pielęgnacji, sierścią zarażonego zwierzęcia). Chłodne, wilgotne, warunki środowiska sprzyjają przetrwaniu pasożyta poza żywicielem przez 4-21 dni (np. na sierści i naskórku lisa). Nie obserwuje się predylekcji rasowej, płciowej lub zależnej od wieku psa.

Roztocza przeniesione na skórę psa (bezpośrednio lub pośrednio) rozpoczynają penetracje naskórka, drążą kanały, co powoduje znaczny świąd u zwierzęcia. Pasożyty wybierają do wniknięcia miejsca o cienkiej skórze i delikatnym owłosieniu. Zapłodnione samice wnikają w powierzchowne warstwy naskórka tworząc kanały i kieszonki, gdzie składają jaja. Po 3-5 dniach z jaj wylegają się larwy, te przekształcają się w nimfy i postacie dorosłe zdolne do kopulacji i składania kolejnych jaj. Cykl rozwojowy trwa około 17-21 dni.

Schemat przedstawiający cykl życiowy został przygotowany w oparciu o oryginalną wersję zaczerpniętą z Pet Owner Educational Atlas autorstwa Douga Carithersa i Guadalupe Miró. Parasites, Ed. Servet, 2012.

Przemieszczanie się roztoczy, drążenie tuneli powoduje u psa nagły świąd, do tego same roztocza oraz ich odchody powodują reakcje nadwrażliwości organizmu. Efektem są samouszkodzenia głównie na brzegu małżowin usznych, okolicy stawu łokciowego i stawu skokowego oraz brzuchu i okolicy mostkowej. Rzadko na skórze psa w miejscach zmian zobaczymy pierwotne wykwity w postaci grudek stożkowatego kształtu tzw. butony świerzbowcowe (miejsca wniknięcia pasożyta), najczęściej widoczn...