Hipoluteoidyzm u suk

Psy należą do zwierząt monoestralnych, wielopłodowych o spontanicznej owulacji i dość długich poszczególnych fazach cyklu jajnikowego: proestrus (5-20 dni), oestrus (5-15 dni) i diestrus (50-80 dni) oraz anoestrus (80-240 dni) (1). Diestrus u zwierząt poliestralnych, przy braku ciąży, trwa tylko kilkanaście dni, a w przypadku zapłodnienia wydłuża się. Aspekt ten odróżnia suki od większości innych samic, gdyż u suk ciałka żółte (CL) cechują się wydłużoną aktywnością (kilkadziesiąt dni), bez względu na to, czy samica jest w ciąży, czy też nie. Ponadto, specyficzną cechą tego gatunku jest także fakt, że łożysko psa jest pozbawione działania steroidogennego, a co za tym idzie – CL jest jedynym źródłem progesteronu (P4), zarówno u ciężarnych, jak i nieciężarnych samic. Sprawia to, że prawidłowo działające mechanizmy tkanki lutealnej są konieczne do rozwoju i utrzymania ciąży (2, 3).

Biologiczne działanie P4 wpływa stymulująco na: rozwój gruczołów błony śluzowej macicy, utrzymanie zamkniętej szyjki macicy, występowanie bloku progesteronowego myometrium (tj. niewrażliwości na endogenne czynniki kurczące) i wspomaganie mechanizmów immunosupresyjnych, chroniących zarodki i płody przed układem immunologicznym matki. Po przedowulacyjnej luteinizacji i w momencie owulacji obwodowy progesteron osiąga wartość równą około 5 ng/ml. Następnie silnie zwiększająca się zdolność steroidogenezy lutealnej jest odzwierciedlona w szybkim wzroście krążącego P4 (do 30-35 ng/ml, czasem do 80 ng/ml). Z kolei postępujący stopniowy spadek tego hormonu w kolejnych dniach oznacza początek regresji lutealnej, która u suk nieciężarnych utrzymuje się przez 1-3 miesiące, aż do momentu, gdy poziom progesteronu osiągnie wartość < 1 ng/ml, wskazując na początek anoestrus (2, 4, 5).

Dzieje się to poprzez uwstecznienie struktur lutealnych. U suk ciężarnych mechanizm ten wygląda inaczej – około 60. dnia ciąży stężenie progesteronu gwałtownie spada do poziomu wyjściowego, czyli dochodzi do pr...