Przypadek zachyłka pęcherzowo-moczownikowego u psa. Implikacje kliniczne

Konieczność usuwania produktów przemiany materii przez płód wiąże się z wytworzeniem połączenia pęcherza moczowego płodu z jamą omoczni w postaci przewodu moczownika. Moczownik jest wewnątrzzarodkową częścią przewodu omoczni, którego ścianę tworzą: zewnętrzna warstwa mięśni gładkich, podśluzowa warstwa tkanki łącznej oraz nabłonkowa warstwa wyściełająca światło kanału. W życiu płodowym moczownik łączy dobrzuszno-doczaszkową powierzchnię pęcherza z pępkiem. W życiu pozapłodowym ulega on obliteracji i wraz z przynależną krezką przekształca się w więzadło pośrodkowe pęcherza moczowego (lig. vesicae medianum) (1, 2). W rzadkich przypadkach przewód moczownika pozostaje drożny, łącząc światło pęcherza z pępkiem w postaci przetoki pęcherzowo-pępkowej, co objawia się stałym wyciekiem moczu.

Wyciek moczu jest przyczyną stanów zapalnych skóry brzucha i sprzyja infekcjom układu moczowego. Obserwuje się także możliwość odcinkowego przetrwania fragmentów przewodu moczownika, który przybiera formę izolowanej torbieli lub torbieli mającej łączność ze światłem pęcherza, stanowiąc uchyłek pęcherzowo-moczownikowy (3, 4). Opisano także istnienie mikroskopijnych pozostałości moczownika w postaci śródściennych uchyłków oraz przetrwałych przewodów w okolicy wierzchołka pęcherza pomiędzy warstwą podśluzową a podsurowiczą (5).

Obecność zachyłka pęcherzowo-moczownikowego może nie wiązać się z występowaniem określonych objawów klinicznych. Niemniej jednak w warunkach zapalenia spowodowanego infekcją lub obecnością złogów mineralnych może zdecydowanie wikłać postępowanie terapeutyczne (5). Sytuacja taka dotyczy szczególnie kotów, u których ocenia się, że do 10% przypadków syndromu urologicznego jest związanych z nieprawidłową budową cewki moczowej lub występowaniem różnych form zachyłka pęcherzowo-moczownikowego (6). W przypadkach niedrożności cewki moczowej u kotów obserwowano tzw. nabyty zachyłek pęcherzowo-moczownikowy, związany z wynicowaniem doczaszkowo-dobrzusznego fragmentu...