Trichurioza zwierząt towarzyszących

Patogeneza i objawy kliniczne

Mało intensywne inwazje są stosunkowo dobrze tolerowane przez organizm żywiciela, a zarażone zwierzęta mogą nie wykazywać objawów klinicznych. Działanie chorobotwórcze włosogłówek związane jest przede wszystkim z mechanicznym uszkadzaniem błony śluzowej jelit zarówno przez larwy, jak i postaci dorosłe. Jako hematofagi nicienie te penetrują tkanki żywiciela, uszkadzając naczynia włosowate, co prowadzi do anemii i hipoalbuminemii. Intensywne inwazje mogą skutkować krwotocznym lub wrzodziejącym zapaleniem jelit grubych. Istotnym czynnikiem patogenności włosogłówek jest ich aktywność immunomodulacyjna, często prowadząca do przewlekłej immunosupresji żywiciela. Mechanizm ten jest związany z blokowaniem regulatorowej cytokiny, interleukiny (IL)-10, co prowadzi do nadmiernej reakcji zapalnej jelit, będąc przyczyną postępującego wyniszczenia organizmu zarażonych zwierząt.

Potwierdzono również ogólnoustrojowe działanie immunomodulujące, przez co w przebiegu trichurozy u psów i kotów często stwierdza się współtowarzyszące zakażenia bakteryjne, grzybicze czy koinwazje pasożytnicze. Dodatkowo metabolity nicieni oddziałują toksycznie, doprowadzając do stopniowego uszkodzenia wątroby i nerek, dlatego włosogłówczycy mogą towarzyszyć zmiany parametrów biochemicznych, bez widocznych objawów klinicznych (1). W przebiegu intensywnych inwazji u zarażonych zwierząt obserwuje się biegunki, które mogą występować z domieszką śluzu lub krwi. U młodych osobników dochodzi do zahamowania wzrostu, wychudzenia i postępującej anemii. W odróżnieniu od większości inwazji helmintów występujących u zwierząt towarzyszących włosogłówczyca często dotyczy zwierząt starszych (2, 3, 12).

Rozpoznawanie

Przyżyciowe rozpoznawanie inwazji Trichuris spp. polega na stwierdzeniu charakterystycznych jaj kształtu beczułkowatego lub cytryny z dwoma czopkami na biegunach o zabarwieniu żółtobrązowym. W odróżnieniu od jaj rodziny Capillaridae rodzaj Trichuris ma większe ...