Analiza osadu jako ważny element badania moczu w praktyce

Mikroskopowa analiza osadu moczu jest – obok analizy hematologicznej i chemii klinicznej – jednym z podstawowych badań przesiewowych w weterynarii. Jest to badanie stosunkowo proste, o dużym znaczeniu diagnostycznym, niemniej jednak wymaga rzetelności i doświadczenia osoby wykonującej oraz ścisłej współpracy między lekarzem a laboratorium.

Na wiarygodność wyniku badania mają wpływ sposób pobrania próbki oraz czas, który upłynął od momentu jej pobrania do chwili dostarczenia do laboratorium. Analiza osadu powinna nastąpić w ciągu 30 minut od chwili pozyskania próbki moczu. Jeżeli taka możliwość nie istnieje, zaleca się wykonanie analizy w ciągu kolejnych 6-8 godzin (maksymalnie 24 godzin). Do tego czasu mocz musi być przechowywany w niskiej temperaturze (wytyczne dotyczące kontroli jakości Amerykańskiego Towarzystwa Weterynaryjnej Patologii Klinicznej, ASVCP) (1).

W moczu pozostawionym po pobraniu w temperaturze pokojowej wzrasta poziom pH, może dojść do wytrącania się kryształów, a komórki i wałeczki ulegają rozpadowi. Istnieje jednak bardzo niewiele badań poświęconych faktycznym zmianom zachodzącym w przechowywanych próbkach moczu, a przy tym dotyczą one głównie próbek pochodzących od zdrowych zwierząt.

Podczas przechowywania wpływ na zachodzące zmiany ma również skład samej próbki. Wspomniany wzrost pH opisano przy obecności bakterii. W przypadku wytrącania się kryształów moczowych obserwowano wzrost liczebności kryształów fosforanu magnezowo-amonowego (struwit) w przechowywanych w warunkach chłodniczych próbkach moczu zdrowych kotów (2).

Tab. 1. Półilościowa ocena komórek w moczu