Działania niepożądane leków przeciwnowotworowych stosowanych w onkologii psów i kotów
Działanie niepożądane (AE – ang. adverse event) leków cytostatycznych jest definiowane jako niekorzystny i niezamierzony objaw chorobowy (w tym nieprawidłowy wynik badania klinicznego, laboratoryjnego lub patologicznego) występujący w czasie stosowania farmakologicznej terapii przeciwnowotworowej (1). Veterinary Cooperative Oncology Group (VCOG) wyróżnia 5 stopni zaawansowania AE (od łagodnego poprzez umiarkowane, ciężkie i zagrażające życiu, aż do śmiertelnych) (1).
W zależności od przyjętego schematu leczenia oraz kryteriów określających, czym dokładnie jest „działanie niepożadane leku cytostatycznego”, w poszczególnych badaniach od 25% do blisko 89% pacjentów weterynaryjnych może ich doświadczać (8-10, 13, 14). Należą do nich głównie:
neutropenia (CIN – ang. chemotherapy-induced neutropenia),zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego:
wymioty (CINV – ang. c. in. nausea and vomiting),
biegunka (CID – ang. c. in. diarrhea).
Rzadziej występują objawy dermatologiczne czy uszkodzenie mięśnia sercowego (2-4). Znacząca większość przypadków to łagodne zaburzenia, jednak w 3-24% są to stany zagrażające życiu i/lub wymagające hospitalizacji. Ryzyko zgonu plasuje się na poziomie ok. 5%, włączając reakcje idiosynkrazji (5-10). Co ciekawe, ogólna liczba czy częstość występowania działań niepożądanych nie jest zależna od czasu leczenia – objawy chorobowe mogą pojawić się już na samym początku chemioterapii lub na każdym innym jej etapie, jednorazowo lub wielokrotnie. Brak jest reguł pozwalających przewidzieć tolerancję leków cytostatycznych u konkretnego pacjenta.
Oczywiście współistnienie niewydolności wątroby czy nerek może istotnie zmniejszyć margines bezpieczeństwa stosowanych leków. Jak dotąd nie opracowano wytycznych pomagających onkologom weterynaryjnym w dostosowaniu dawki w takich przypadkach, co jest równoznaczne z koniecznością empirycznego ustalania częstotliwości i dawki leków, sugerując się np. danymi literaturowymi w zakresie farmakodynamiki...
Dostęp ograniczony.
Pełen dostęp do artykułu tylko dla zalogowanych użytkowników z wykupioną subskrypcją.
zaloguj sięlub
zarejestruj sięMogą zainteresować Cię również
Znajdź swoją kategorię
2609 praktycznych artykułów - 324 ekspertów - 22 kategorii tematycznych
Weterynaria w Terenie
Ogólnopolski Dzień Koni
Koń od setek lat zajmował stałe miejsce w polskim krajobrazie, w polskim życiu, i w polskiej symbolice narodowej. Stanowił również symbol bogactwa, bowiem nie każdego było na niego stać. Zwierzęta te przez długi czas były popularnymi zwierzętami pociągowymi, pełniły też funkcje transportowe czy pracowały w gospodarstwach. Rozwój techniki zmienił jednak nieco rolę koni, we współczesnym […]
Podkliniczny niedobór wapnia i jego wpływ na wyniki rutynowych badań laboratoryjnych w różnych okresach laktacji u krów mlecznych
Obserwacje epizootiologiczne oraz wyniki badań klinicznych, anatomopatologicznych i laboratoryjnych prowadzonych w chlewniach średnio- i wielkotowarowych, w których stwierdzano nagłe zachorowania – z ostrymi objawami ze strony układu oddechowego, przede wszystkim wśród warchlaków i tuczników – wskazują, że ich przyczyną dość często bywa pleuropneumonia świń. Czynnikiem etiologicznym tej choroby są drobnoustroje Actinobacillus pleuropneumoniae (App). Cechą charakterystyczną […]
Szerzenie się, profilaktyka i terapia ważnych ekonomicznie chorób układu oddechowego świń (pleuropneumonia, mykoplazmowe zapalenie płuc)
Choroby układu oddechowego świń są ważnym problemem zdrowotnym i – w konsekwencji – ekonomicznym w chowie świń. Przyczyny wysunięcia się tej grupy chorób na czoło problemów zdrowotnych to, przede wszystkim, mająca miejsce w Europie około 30 lat temu zmiana systemu chowu świń z drobnotowarowego na średnio- i wielkotowarowy oraz potęgujący się z roku na roku […]
Wprowadzenie do stomatologii koni
Problemy stomatologiczne i wynikające z ich obecności przeszkody w prawidłowym użytkowaniu koni są jedną z częstszych przyczyn interwencji lekarzy weterynarii specjalizujących się w tej dziedzinie. Dowiedziono, że po diagnostyce kulawizn, szczepieniach, diagnostyce i leczeniu chorób układu rozrodczego, badanie przed kupnem/sprzedażą zajmuje najwięcej czasu praktykującym lekarzom weterynarii (1). Ewolucyjna droga od żyjącego we wczesnym Eocenie Hyracotherium […]
Wskazówki na wypadek widocznego niepowodzenia terapii antybiotykowej. Kryteria skutecznej terapii oraz kluczowe pytania jako 5 kroków drzewa analitycznego
Czynniki powiązane z użyciem antybiotyku w terapii: Czy wybór antybiotyku opierał się na badaniach klinicznych i dodatkowych (diagnoza, antybiogram)? Sprawdź odpowiedź na pytanie 3. Farmakokinetyka/farmakodynamika wybranego antybiotyku? Koncentracja i czas działania antybiotyku w zakażonej tkance a efektywność w stosunku do czynnika bakteryjnego wywołującego chorobę (spektrum działania antybiotyku, wrażliwość z antybiogramu – odpowiedzi na pytanie 3.). […]
Czarno na białym – mastitis okiem praktyka – rozmowa z dr. n. wet. Sebastianem Smulskim
Rozmowa z dr. n. wet. Sebastianem Smulskim, pracownikiem Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, specjalistą w dziedzinie profilaktyki i leczenia mastitis u krów, który w swoich badaniach zgłębia tematykę zapalenia gruczołu mlekowego u bydła, zarówno w aspekcie naukowym, jak i praktycznym. Większość zapaleń gruczołu mlekowego ma etiologię bakteryjną. Dlaczego, pomimo rozwoju mikrobiologii, medycyny weterynaryjnej i prowadzonych badań, […]
XVIII FORUM ZOOTECHNICZNO-WETERYNARYJNE: NOWE HORYZONTY W ROZRODZIE ZWIERZĄT
Na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu w dniach 18-19 kwietnia br. odbyło się XVIII Forum Zootechniczno-Weterynaryjne pod hasłem „Rozród zwierząt w dobie selekcji genomowej”. To wydarzenie zgromadziło liczne grono lekarzy weterynarii oraz hodowców, by omówić najnowsze osiągnięcia w dziedzinie hodowli i rozrodu zwierząt. Organizacja Forum była wspólnym przedsięwzięciem Poznańskiego Koła Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego, Wielkopolskiego Oddziału Polskiego […]