Nie umiem zostać sam w domu – emocjonalne podłoże problemów separacyjnych u psów

Drugą niejako stroną medalu jest system paniki. Młode, nieporadne i niedoświadczone zwierzęta, by przeżyć, muszą trzymać się blisko matki, aby się nie zgubić i nie narazić na atak drapieżników. Dlatego już od urodzenia oddalenie się od matki wyzwala w nowo narodzonym szczeniaku silną, nieprzyjemną emocję psychicznego bólu, na skutek której zwierzak piszczy. Ten „bliskomatkometr” sprawia, że kiedy młody szczeniak znajdzie się dalej od matki, przeżywa emocjonalny ból, który skłania go do natychmiastowego powrotu do bezpiecznej bliskości.

Wspomniany Jaak Panksepp odkrył, że ośrodki wywołujące panikę na skutek przerwania bliskiej więzi są zlokalizowane blisko ośrodków generujących fizyczny ból i współdzielą z tymi ośrodkami szlaki nerwowe.

Nie przypadkowo we wszystkich kulturach na świecie utratę bliskiej osoby określa się jako ból właśnie, nie strach.

Wiemy, że Blant był psem lękliwym i że bardzo szybko przywiązał się do nowych opiekunów, do tego stopnia, że ich bliska fizyczna obecność była warunkiem bezpieczeństwa. Kiedy szczeniak dorasta, ma okazję coraz częściej przebywać z dala od matki i rodzeństwa. Ciągnie go do poznawania świata i wypraw w najbliższe nieznane, daje o sobie znać rodząca się ciekawość (system poszukiwania).

Z drugiej strony matka nie jest już skora do stałej opieki i interesuje się często swoimi sprawami. Zdarza się, że szczenięta, np. kiedy zostały wcześnie adoptowane, nie przechodzą takiego treningu separacji, bowiem trafiają do domów, w których przez całą dobę mają zapewnioną obecność ludzi. Także na skutek traumatycznych doświadczeń w późniejszym wieku może się zdarzyć, że pies nauczy się, że tylko bliska obecność człowieka zapewni mu bezpieczeństwo.

Nie wiemy, jak to się stało w przypadku Blanta, jednak można przypuszczać, że został oddany do schroniska przez poprzednich opiekunów z powodu zachowań, które prezentował w nowym domu. Zarówno informacje od opiekunów, jak i obserwacja zachowania psa dają podstawy sądzić, że pies podczas nieobecności opiekunów przeżywa przede wszystkim ból separacyjny, a także, do pewnego stopnia, strach.