Mikro-/nanoplastik – nowe zagrożenie w rozrodzie (nie tylko) bydła

Mikro-/nanoplastik w otoczeniu zwierząt gospodarskich

Oprócz oczywistych zanieczyszczeń MNP, wynikłych z zanieczyszczenia powietrza i wody, zwierzęta gospodarskie – w tym bydło – są narażone na małe cząsteczki plastiku również pochodzenia rolniczego. Tworzywa sztuczne mogą przedostawać się do gleby poprzez nawadnianie gruntów rolnych zanieczyszczoną wodą lub spływem drogowym. Inne potencjalne ścieżki obejmują użycie nawozów powlekanych tworzywem sztucznym lub odzyskiwanej ze ścieków masy organicznej (3). Do zanieczyszczeń plastikiem pochodzących z rolnictwa można także zaliczyć te powstałe w efekcie rozkładu folii ściółkowych z tworzyw sztucznych, których celem jest zwiększenie nawodnienia i utrzymanie odpowiedniego poziomu nawożenia gleby. Rocznie w krajach Unii Europejskiej do gleby trafia od 63 tys. do 430 tys. ton mikroplastiku (3, 14). Dodatkowym źródłem MNP w otoczeniu zwierząt gospodarskich jest zanieczyszczona pasza. Udowodniono, że rośliny, w tym zboża, magazynują cząstki MNP w swoich tkankach. Ich dalsze wykorzystanie do skarmiania zwierząt jest jednym ze źródeł MNP w organizmie między innymi bydła. Dodatkowo pasze i siano przechowywane są w folii, z której przez kilka miesięcy magazynowania uwalnia się MNP. Cząsteczki plastiku, niestrawione przez zwierzęta, trafiają ponownie na pola, zwiększając zanieczyszczenie okolicy. Po spożyciu MNP przez przeżuwacze przez specyfikę budowy układu pokarmowego tych gatunków w żwaczu cząstki plastiku powoli uwalniają substancje chemiczne, przedostające się następnie do krwiobiegu, a stamtąd do produktów pochodzenia zwierzęcego, w tym mleka i mięsa (3).