Kaliciwiroza – choroba kotów mająca wiele obliczy

Kaliciwirus kotów (FCV) jest wysoce zakaźnym patogenem, szeroko rozpowszechnionym w populacji kotów. W większości przypadków atakuje górne drogi oddechowe i jamę ustną zwierząt, powodując przejściowe, niejednokrotnie samoistnie ustępujące zaburzenia w obrębie tych struktur. Niektóre szczepy FCV mogą być przyczyną kulawizn u kotów, inne z kolei odpowiedzialne są za rozwój ciężkiej, uogólnionej choroby, określanej mianem systemowej kaliciwirozy.

Patogen należy do rodziny Caliciviridae, skupiającej małe wirusy, których genom stanowi pojedyncza nić RNA. Występuje w postaci jednego serotypu, przy czym wyróżnia się jego wiele szczepów, co ma swoje przełożenie na różnorodność objawów klinicznych obserwowanych u kotów zakażonych FCV. W populacji kotów ok. 10% osobników (25-40% w schroniskach) jest nosicielami kaliciwirusów (1, 2). Oczywiście częstotliwość występowania zakażeń jest ściśle powiązana z liczbą kotów utrzymywanych w gospodarstwie – im więcej zwierząt,  tym bardziej wzrastają szanse na szerzenie się infekcji (3). W domostwach, w których właściciele utrzymują jednego kota, odsetek zwierząt zakażonych FCV wynosi < 10% (4).

W środowisku zewnętrznym, w temperaturze pokojowej wirus potrafi utrzymać się kilka dni do kilku tygodni, a jeszcze dłużej w niższej temperaturze. Wynika z tego, że nie tylko bezpośredni kontakt osobnika zakażonego z wrażliwym odgrywa rolę w transmisji choroby, lecz może ona także szerzyć się pośrednio, poprzez zanieczyszczone klatki, sprzęt, personel. Dotychczas nie notowano, by infekcja mogła szerzyć się z matki na potomstwo śródmacicznie, podobnie jak nie stwierdzono chorobotwórczości FCV dla innych, poza kotami, gatunków zwierząt. Co prawda wirusy podobne do kocich kaliciwirusów (FCV-like) izolowano od psów, jednak rola psów w epidemiologii kaliciwrozy, jak dotąd, nie została ustalona (3).

Patogeneza choroby i objawy kliniczne

Mechanizm chorobotwórczości kaliciwirusów kocich został dosyć dokładnie przestudiowany dzię...