Zatrucie glikolem etylenowym u psów i kotów – diagnostyka, objawy i leczenie
Glikol etylenowy (GE) jest najprostszym alkoholem polihydroksylowym. Jest bezbarwną, bezzapachową, oleistą cieczą o słodkim smaku. Dobrze rozpuszcza się w wodzie i rozpuszczalnikach organicznych. Stosowany jest powszechnie w przemyśle, przede wszystkim w chłodnictwie, a także do produkcji żywic poliestrowych, włókien syntetycznych, rozpuszczalników czy materiałów wybuchowych. Zapobiega zamarzaniu silnika samochodu w zimie i działa jako czynnik chłodzący podczas wysokich temperatur w lecie. Używany jest także w przemyśle farbiarskim, drukarskim i kosmetycznym (22, 53, 55).
Glikol etylenowy jest substancją toksyczną, odpowiedzialną za zatrucia u wszystkich gatunków zwierząt, a także i ludzi. Doniesienia o przypadkowym zatruciu u ludzi odnotowano po raz pierwszy w 1930 roku (6). Najczęściej jednak do zatruć dochodzi u psów i kotów (8, 33). U psów jest to związane z bezpośrednim spożyciem płynu niezamarzającego do chłodnic samochodowych, który zawiera około 95% glikolu etylenowego (48), u kotów natomiast zatrucie glikolem jest najczęściej następstwem zlizania go z sierści. Wystarczy jedynie łyżeczka do herbaty (5 ml) lub łyżka stołowa (20 ml) spożytego glikolu, aby zabić odpowiednio kota i psa (47).
Zbyt późno postawiona diagnoza, a co za tym idzie – rozpoczęcie odpowiedniego leczenia – najczęściej skutkuje śmiercią zwierzęcia, co potwierdza wskaźnik śmiertelności, który u psów wynosi od 59% do 70%, a u kotów od 69% do nawet 100%. Koty są gatunkiem bardziej wrażliwym na zatrucie glikolem etylenowym niż psy, jednakże przyczyny tej różnicy nie są znane (8, 64, 70).
Według Amerykańskiego Stowarzyszenia Centrów Kontroli Zatruć (AAPCC – American Association of Poison Control Centers) glikol etylenowy jest drugą najczęstszą przyczyną śmiertelnych zatruć u zwierząt (41).
Wysoka częstotliwość zatruć tym związkiem u zwierząt wynika głównie z jego właściwości, tj. słodki smak, oraz niewielka ilość potrzebna do wywołania objawów zatrucia. Brak świadomości społecz...
Dostęp ograniczony.
Pełen dostęp do artykułu tylko dla zalogowanych użytkowników z wykupioną subskrypcją.
zaloguj sięlub
zarejestruj sięMogą zainteresować Cię również
Znajdź swoją kategorię
2609 praktycznych artykułów - 324 ekspertów - 22 kategorii tematycznych
Weterynaria w Terenie
Ogólnopolski Dzień Koni
Koń od setek lat zajmował stałe miejsce w polskim krajobrazie, w polskim życiu, i w polskiej symbolice narodowej. Stanowił również symbol bogactwa, bowiem nie każdego było na niego stać. Zwierzęta te przez długi czas były popularnymi zwierzętami pociągowymi, pełniły też funkcje transportowe czy pracowały w gospodarstwach. Rozwój techniki zmienił jednak nieco rolę koni, we współczesnym […]
Podkliniczny niedobór wapnia i jego wpływ na wyniki rutynowych badań laboratoryjnych w różnych okresach laktacji u krów mlecznych
Obserwacje epizootiologiczne oraz wyniki badań klinicznych, anatomopatologicznych i laboratoryjnych prowadzonych w chlewniach średnio- i wielkotowarowych, w których stwierdzano nagłe zachorowania – z ostrymi objawami ze strony układu oddechowego, przede wszystkim wśród warchlaków i tuczników – wskazują, że ich przyczyną dość często bywa pleuropneumonia świń. Czynnikiem etiologicznym tej choroby są drobnoustroje Actinobacillus pleuropneumoniae (App). Cechą charakterystyczną […]
Szerzenie się, profilaktyka i terapia ważnych ekonomicznie chorób układu oddechowego świń (pleuropneumonia, mykoplazmowe zapalenie płuc)
Choroby układu oddechowego świń są ważnym problemem zdrowotnym i – w konsekwencji – ekonomicznym w chowie świń. Przyczyny wysunięcia się tej grupy chorób na czoło problemów zdrowotnych to, przede wszystkim, mająca miejsce w Europie około 30 lat temu zmiana systemu chowu świń z drobnotowarowego na średnio- i wielkotowarowy oraz potęgujący się z roku na roku […]
Wprowadzenie do stomatologii koni
Problemy stomatologiczne i wynikające z ich obecności przeszkody w prawidłowym użytkowaniu koni są jedną z częstszych przyczyn interwencji lekarzy weterynarii specjalizujących się w tej dziedzinie. Dowiedziono, że po diagnostyce kulawizn, szczepieniach, diagnostyce i leczeniu chorób układu rozrodczego, badanie przed kupnem/sprzedażą zajmuje najwięcej czasu praktykującym lekarzom weterynarii (1). Ewolucyjna droga od żyjącego we wczesnym Eocenie Hyracotherium […]
Wskazówki na wypadek widocznego niepowodzenia terapii antybiotykowej. Kryteria skutecznej terapii oraz kluczowe pytania jako 5 kroków drzewa analitycznego
Czynniki powiązane z użyciem antybiotyku w terapii: Czy wybór antybiotyku opierał się na badaniach klinicznych i dodatkowych (diagnoza, antybiogram)? Sprawdź odpowiedź na pytanie 3. Farmakokinetyka/farmakodynamika wybranego antybiotyku? Koncentracja i czas działania antybiotyku w zakażonej tkance a efektywność w stosunku do czynnika bakteryjnego wywołującego chorobę (spektrum działania antybiotyku, wrażliwość z antybiogramu – odpowiedzi na pytanie 3.). […]
Czarno na białym – mastitis okiem praktyka – rozmowa z dr. n. wet. Sebastianem Smulskim
Rozmowa z dr. n. wet. Sebastianem Smulskim, pracownikiem Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, specjalistą w dziedzinie profilaktyki i leczenia mastitis u krów, który w swoich badaniach zgłębia tematykę zapalenia gruczołu mlekowego u bydła, zarówno w aspekcie naukowym, jak i praktycznym. Większość zapaleń gruczołu mlekowego ma etiologię bakteryjną. Dlaczego, pomimo rozwoju mikrobiologii, medycyny weterynaryjnej i prowadzonych badań, […]
XVIII FORUM ZOOTECHNICZNO-WETERYNARYJNE: NOWE HORYZONTY W ROZRODZIE ZWIERZĄT
Na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu w dniach 18-19 kwietnia br. odbyło się XVIII Forum Zootechniczno-Weterynaryjne pod hasłem „Rozród zwierząt w dobie selekcji genomowej”. To wydarzenie zgromadziło liczne grono lekarzy weterynarii oraz hodowców, by omówić najnowsze osiągnięcia w dziedzinie hodowli i rozrodu zwierząt. Organizacja Forum była wspólnym przedsięwzięciem Poznańskiego Koła Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego, Wielkopolskiego Oddziału Polskiego […]