Ocena parametrów morfologicznych krwi. Cz. III. Płytki krwi

Płytki krwi

Płytki krwi (trombocyty, PLT), choć zaliczane do elementów morfotycznych krwi, nie są komórkami, lecz pozbawionymi jądra komórkowego ich fragmentami o dyskowatym kształcie. Powstają w szpiku kostnym z megakariocytów przez fragmentację cytoplazmy megakariocytów (powstałych z przekształconych megakarioblastów) wraz z zawartymi w niej ziarnistościami (lizosomy, mitochondria, rybosomy, ziarna glikogenu oraz mikrofibryle i mikrotubule), otoczonej błoną cytoplazmatyczną tworzącą liczne wypustki, na powierzchni której znajdują się glikoproteiny receptorowe. Proces kontrolowany jest przez trombopoetynę wytwarzaną w wątrobie, a także w mniejszym stopniu w nerkach i mięśniach szkieletowych. Źródłem energii trombocytów jest glukoza.

Utrzymują się w krwioobiegu około 4-6 dni u kotów i 5-10 dni u psów, po czym są fagocytowane przez makrofagi. Ich główną rolą jest udział w procesach krzepnięcia. Są głównym elementem odpowiedzialnym za utrzymanie hemostazy pierwotnej w fazie naczyniowej i płytkowej. Odpowiadają za procesy inicjacji krzepnięcia, fibrynolizy i skurczu naczyń krwionośnych. Ponadto wzmacniają ściany naczyń. W przypadku przerwania ciągłości naczynia, trombocyty aktywowane przez tromboksan, ADP (difosforan adenozyny) i tromboplastynę tkankową natychmiast osiadają na macierzy podśródbłonkowej za pośrednictwem czynnika von Willebranda i zlepiając się, tworzą czop płytkowy. Jednocześnie uwalniają z ziarnistości szereg czynników, które zapoczątkowują kaskadę krzepnięcia. W jej wyniku z cząsteczek fibryny tworzą się włókna, które wplatając się między płytki i krwinki czerwone, tworzą skrzep.

Hemostaza pierwotna

Należy pamiętać, że analizując przyczyny klinicznych objawów zaburzeń krzepnięcia w postaci krwawień, wybroczyn, wylewów krwawych, nie można poprzestać jedynie na ocenie ilościowej i jakościowej płytek krwi, ale należy uwzględnić wszystkie czynniki wpływające na hemostazę. Pod pojęciem hemostazy rozumie się procesy związane z krzepnięcie...