Łatwa interpretacja wyników – które parametry chemii klinicznej mają sens u małych ssaków?

Małe ssaki to zwierzęta, które dzieli się na uciekające i polujące. Poważne choroby muszą pozostać nierozpoznane przez długi czas – w przeciwnym razie zwierzęta mogłyby łatwo stać się ofiarami drapieżników. Diagnostyka laboratoryjna jest zatem ważną częścią procesu diagnostycznego, szczególnie w przypadku objawów, które niekoniecznie są specyficzne, np. apatia, brak apetytu i brak mobilności.

Wskazówką mogą być nie tylko zmiany w krwinkach czerwonych (niedokrwistość, odwodnienie) i białych (przesunięcie w lewo, chłoniak). Zmiany aktywności i stężenia parametrów biochemicznych (enzymów, substratów, elektrolitów) pokazują, które narządy są dotknięte lub jaki rodzaj zmian metabolicznych jest obecny. Najważniejsze parametry wymieniono w tab. 1.

Tab. 1. Parametry kliniczno-chemiczne z przynależnością narządową/metaboliczną

Metabolizm wątroby

Enzymy: GLDH, ALT, AST, γ-GT (GGTP), AP oraz substraty: glukoza, albuminy, mocznik, bilirubina, trójglicerydy i kwasy żółciowe w surowicy są uważane za parametry wątrobowe u małych ssaków. Są one oznaczane w surowicy lub osoczu.

Dehydrogenaza glutaminianowa (GLDH) znajduje się w mitochondriach komórek wątroby, a także w komórkach serca i nerek (Wesche, 2014). Jest to najbardziej czuły enzym wątrobowy i reaguje nawet na łagodne uszkodzenie komórek (ostre hepatopatie z powodu anoreksji – magazynowania tłuszczu – i/lub zatrucia), jest dobrym markerem przy ostrych problemach z wątrobą w początkowej fazie rozwoju (Leban-Danzl et al., 2016). Oznaczenie poziomu nie jest jeszcze dostępne w diagnostyce prowadzonej w gabinecie weterynaryjnym.

Aminotransferaza alaninowa (ALT) jest uważana za enzym specyficzny dla wątroby i znajduje się głównie w cytoplazmie komórek wątroby i mięśnia sercowego (Hein, 2014). Jest mniej czuła niż GLDH oraz uwalniana tylko w miarę postępu uszkodzenia komórek wątroby – wskazuje na poważniejsze i/lub przewlekłe uszkodzenie wątroby (Leban-Danzl et al., 2016). Opisano też korelację między śmiercią...