Główne dermatozy pasożytnicze u psów i kotów – aktualne informacje i obserwacje własne dotyczące rozpoznawania i leczenia

W popularnym programie telewizyjnym pt. Obcy wewnątrz nas przedstawiono w bardzo spektakularny sposób procesy zachodzące w ludzkim ciele pod wpływem aktywności różnych pasożytów. Oczywiście, często przypadek decyduje o zarażeniu, ale to głównie niesamowite zdolności adaptacji i czerpania korzyści ze swojego gospodarza jako żywiciela czyni je organizmami doskonałymi.

W artykule przedstawione zostały aktualne informacje na temat pasożytów, które obrały sobie skórę i jej wytwory jako idealne środowisko, bez którego nie mogłyby przetrwać w przyrodzie. Z punktu widzenia lekarza weterynarii należy poznać tryb ich życia, sposoby rozpoznawania i walki z nimi. Nużyca, świerzb drążący i chejletieloza to najczęściej rozpoznawane choroby u psów, u kotów zaś często pomijane w rozpoznaniu różnicowym. Może to okazać się poważnym błędem, prowadzącym do trwających wiele miesięcy niepowodzeń w leczeniu.

Nużyca

Nużyca jest powszechnie występującą chorobą skóry u psów (Demodex canis, D. injai), rzadziej u kotów (D. cati, D. gatoi), której przyczyna nie jest dokładnie poznana. Jako organizmy stale bytujące u zdrowych zwierząt i człowieka nużeńce mogły spowodować wrodzoną tolerancję układu immunologicznego ssaków, co zapewniło tym pasożytom przetrwanie.

Dopiero zaburzenie równowagi ilościowej, w postaci zwiększenia ich liczebności, prowadzi do silnej reakcji organizmu i wystąpienia objawów choroby. Podejrzewa się, że wrodzony defekt immunologiczny jako mutacja genu ABCB1, wcześniej określanego jako MDR1, umożliwia nadmierne namnażanie się pasożyta w mieszkach włosowych, gruczołach łojowych lub naskórku gospodarza.

Liczba nużeńców większa niż 5 os./cm2 powoduje chorobę u ludzi. U zdrowych psów i kotów liczba nużeńców jest prawdopodobnie mniejsza niż u człowieka.

Wskazują na to wyniki badań prowadzone u zdrowych psów, gdzie zarówno w zeskrobinie, trichogramie, jak i w badaniu histopatologicznym rzadko wykrywa się postaci rozwojowe nużeńca. Obecność pasożytów stwi...