Dążyć do bycia najlepszym

Lek. wet. Jarosław Sałek ukończył Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, początek jego kariery zawodowej wiąże się właśnie z tym miastem i Przychodnią Weterynaryjną „4 łapy”. Stale poszerza swoją wiedzę z zakresu chirurgii oraz ultrasonografii, ze szczególnym naciskiem na patologię w obrazie ultrasonograficznym wymagającą interwencji chirurgicznej. Obecnie współpracuje z jedną z podwarszawskich klinik weterynaryjnych. Człowiek wielu pasji, podróżnik, wielbiciel współczesnej kinematografii.

Podobnie jak w opisanym w Pana artykule przypadku, sam guz nie jest zwykle przyczyną wizyty zwierzęcia u lekarza weterynarii. Na co zwracać uwagę właścicielom ras predysponowanych do zachorowania, aby mogli oni zareagować na wczesne przejawy pojawiającego się nowotworu?

Niestety, ale guz/nowotwór nigdy nie da specyficznych objawów. Właściciel może pojawić się ze zwykłym wzdęciem brzucha lub biegunką u zwierzęcia, które ustępują po zastosowaniu leków objawowych, a mogą to być objawy wtórnie do nowotworzenia. W praktyce weterynaryjnej badanie USG nie jest badaniem pierwszego rzutu, dlatego też lekarz prowadzący zleca badania etapami. Jest kilka objawów mogących sugerować nowotworzenie, ale tak jak mówiłem, nie są one specyficzne. Najczęstsze z nich to bolesny, napięty brzuch, utrata masy ciała w krótkim okresie, długo utrzymująca się apatia. Uważam, że najrozsądniej jest wykonywać kontrolne badanie USG jamy brzusznej raz w roku u zwierząt od 6.-7. roku życia.

Około połowa guzów hemangiosarcoma u owczarków niemieckich umiejscowiona jest w śledzionie. Czy zawężona pula genetyczna w europejskich hodowlach ma wpływ na wysoki poziom zachorowalności tej rasy na naczyniomięsaka?

Zawężona pula genetyczna na pewno ma wpływ na zachorowalność owczarków nie tylko na naczyniakomięsaka. Posiadając mniejszą pulę genetyczną, mamy mniejsze możliwości „tasowania” genów, co skutkuje pojawianiem się błędów w kodzie genetycznym lub pozyskiwaniem wadliwych cech. Owczarki niemieckie należą do rasy predysponowanej do naczyniakomięsaka, lecz częstotliwość zachorowalności tej rasy na hemangiosarcomę wiązałbym przede wszystkim z jej dużą popularnością wśród wielbicieli psów. Częste wizyty owczarków w naszych gabinetach skutkują diagnozą nowotworzenia w śledzionie właśnie u nich, przez co to one stanowią znaczną część psów z tą przypadłością.

Splenektomia to jedyne wyjście w przypadku wykrycia hemangiosarcomy. Czy w takim przypadku znaczenie może mieć wczesne wykrycie nowotworu, i czy pozwala ono na zastosowanie w pierwszym rzucie innej formy leczenia?

Należy najpierw wspomnieć, że rozpoznanie hemangiosarcomy stawiamy wyłącznie na podstawie badania histopatologicznego. Badanie ultrasonograficzne pokazuje nam jedynie rozrost guzkowy na terenie miąższu śledziony, nie pozwala nam na postawienie diagnozy. Uważam, że splenektomia to jedyne wyjście w przypadku podejrzenia hemangiosarcomy, ponieważ guzy mają tendencję do pękania, prowadząc do poważnego krwotoku wewnętrznego, rozsiewając tym samym komórki nowotworowe. Zaobserwowanie w badaniu ultrasonograficznym obecności niewielkiej zmiany guzowatej na śledzionie nie od razu zmusza lekarza do zabiegu splenektomii. W takim przypadku prowadzi się kontrolę rozmiarów zmiany, wykonując jej pomiar z wykorzystaniem USG, dopiero gdy zmiana zwiększa swoje rozmiary należy rozważyć zabieg usunięcia śledziony.