Cytologia bezpośrednia w rozpoznawaniu zakażenia Microsporum canis u psów i kotów

W praktyce lekarskiej grzyby chorobotwórcze dzieli się na 4 grupy: dermatofity, drożdżaki, grzyby dimorficzne i pleśnie.

Microsporum canis jest grzybem z rodzaju dermatofitów zoofilnych, które są przyczyną zakażeń skóry, jej warstwy rogowej, włosów, konkretnie ich łodygi, i pazurów u psów, kotów oraz ludzi. Biorąc pod uwagę środowisko bytowania poza dermatofitami zoofilnymi, wyróżnia się też geofilne (np. Microsporum gypseum) i antropofilne (np. Trichopchyton rubrum) (1).

Patogeneza

Zakażenia powodowane przez dermatofity mają charakter oportunistyczny, co oznacza, że zakażeniom tym towarzyszy obniżenie odporności ogólnej, często wtórnie do innych towarzyszących chorób, lub uszkodzenie bariery ochronnej skóry.

Proces kolonizacji inicjowany jest przez przyleganie artrokonidiów do korneocytów. Następnie zaczynają się formować grzybnie, które dzięki właściwości rozkładania keratyny – poprzez wytwarzanie keratynazy – penetrują do warstwy kolczystej naskórka. Część artrokonidiów, które nie wykiełkują w grzybnie, jest w naturalny sposób usuwana ze skóry w procesie złuszczania się naskórka. Antygeny grzyba oraz mechaniczne uszkodzenie naskórka indukują odpowiedź humoralną i komórkową organizmu i w zależności od statusu immunologicznego gospodarza może dojść do samowyleczenia, postaci chronicznej dermatofitozy lub zakażenia nawracającego (5).

Objawy kliniczne

Klasyczne zmiany pojawiają się już od 1 do 4 tygodni od zarażenia. Pojawia się „wystrzępiona” kępka włosów, dając obraz sierści „wygryzionej przez mole”(ryc. 1, s. 84). Uwaga – podobny obraz towarzyszy innym chorobom skóry o zupełnie innej etiologii. Zmiana powoli staje się dobrze odgraniczona, pozbawiona włosa lub z połamanym włosem. Następnie pojawia się zaczerwienienie skóry, łuszczenie i na końcu mogą pojawić się strupki. Stopniowo od środka ogniska zmiany, peryferycznie, może pojawiać się włos.

Zmiany mogą mieć charakter ogniskowy, wieloogniskowy, zlany lub uogólniony. Świąd nie występuje...