Zakaźne zapalenie otrzewnej kotów (FIP) – to nie wyrok. Opis przypadku klinicznego

Zakaźne zapalenie otrzewnej kotów (łac. feline infectious peritonitis, FIP) cały czas pozostaje wyzwaniem dla lekarzy weterynarii oraz właścicieli kotów. Choroba ta była do niedawna uznawana za śmiertelną, jednak pandemia SARS-CoV-2 w pewnym stopniu przybliżyła nas do skutecznej terapii FIP. Niestety niejednoznaczna i kosztowna diagnostyka oraz brak zarejestrowanego dla kotów leku przeciwwirusowego nierzadko powodują frustrację lekarzy weterynarii oraz właścicieli chorych kotów. Niemniej jednak istnieją substancje, które powodują wycofywanie się objawów FIP.

Etiologia

Czynnikiem etiologicznym FIP jest koci koronawirus (FCoV), którego biotypy różnią się między sobą chorobotwórczością:

FECV – łac. feline enteric coronavirus – szczep enteropatogenny,FIPV – łac. feline infectious peritonitis virus – szczep wywołujący FIP.

Wirusy te są wrażliwe na środki dezynfekcyjne i detergenty. W temperaturze pokojowej po wyschnięciu tracą zakaźność w ciągu niecałej doby. Mogą przetrwać dłużej w temperaturze poniżej zera. Biotyp jelitowy występuje powszechnie wśród kotów. Namnaża się w enterocytach. Większość zakażeń tym biotypem to infekcje bezobjawowe, szczególnie u dorosłych kotów. Młodsze koty mogą wykazywać łagodne objawy jelitowe. Po zakażeniu dochodzi do siewstwa wirusa z kałem, które może trwać nawet latami. Natomiast FIPV jest mutantem szczepu jelitowego i odpowiada za wystąpienie FIP. Do mutacji dochodzi w organizmie kota. FIPV namnaża się w monocytach i makrofagach, co sprzyja jego rozprzestrzenianiu się po całym organizmie (1).

Objawy kliniczne

Wystąpienie objawów klinicznych jest konsekwencją wędrówki monocytów z drobnych naczyń do tkanek, reakcji układu immunologicznego na obecność wirusa oraz działania układu dopełniacza. Ogólnie wyróżnia się dwie postacie: wysiękową, tj. „mokrą”, i bezwysiękową, tj. „suchą”. Jednak często mawia się również o postaci „nerwowej” i „ocznej” z uwagi na objawy, jakie wysuwają się na pierwszy plan. Jednakże w wielu p...