Kamica moczowa. Cz. I. Etiologia i diagnostyka

Problemy z oddawaniem moczu u psów i kotów zdarzają się bardzo często w codziennej pracy lekarza praktyka.

Powodów dysurii może być wiele, natomiast jedną z głównych przyczyn jest kamica moczowa – pojawienie się kamieni moczowych (urolitów) w nerkach oraz drogach wyprowadzających mocz. Pod kątem częstotliwości występowania kamieni moczowych zdecydowanie przeważa pęcherz oraz cewka moczowa, w dalszej kolejności zdarzają się one w nerkach i moczowodach.

Etiopatogeneza

Kamienie moczowe powstają w wyniku nawarstwienia się i agregacji w większe konglomeraty, głównie kryształów moczowych, które z kolei tworzą się w wyniku wytrącenia się związków mineralnych, które uległy krystalizacji. W skład kamieni wchodzą agregat krystaliczny oraz macierz organiczna składająca się z białek oraz kompleksów mukoprotein (5).

Czynnikami predysponującymi są: rasa zwierzęcia, płeć, dieta, homeostaza wodna organizmu, wiek, wady anatomiczne i czynnościowe układu moczowego.

Do najczęściej obserwowanych kryształów w moczu psów i kotów należą kryształy fosforanu magnezowo-amonowego, szczawianowo-wapniowe, moczanowe oraz cystynowe.

Dużo rzadziej u tych gatunków możliwa jest mikroskopowa diagnostyka węglanów wapnia, fosforanów wapnia, fosforanów bezpostaciowych, kwasu moczowego i krzemianów (4, 5).

Często kamienie składają się z więcej niż jednego rodzaju kryształów.

Poszczególne rodzaje kryształów powstają przede wszystkim w zależności od wysycenia moczu krystaloidami, obniżenia lub wzrostu pH, stężenia inhibitorów krystalizacji oraz możliwości utrzymania się w drogach moczowych. Kamica moczowa więc nie powinna być nazywana osobną jednostką chorobową, ponieważ jest ona stanem klinicznym wynikającym z patologicznych zaburzeń dziejących się w organizmie zwierzęcia.

Rodzaje kryształów

Kryształy struwitowe (struwity)

Bezbarwne, różnej wielkości, przypominające pokrywę trumny (1).

Powstają bardzo często wskutek zakażeń bakteryjnych, zazwyczaj powodowanych prze...