Insulina i jej syntetyczne analogi oraz ich zastosowanie w leczeniu cukrzycy psów i kotów

Biologiczne efekty działania insuliny

Działanie biologiczne insuliny odbywa się poprzez związanie jej ze swoistym receptorem. Ekspresja receptora insulinowego została wykazana na powierzchni większości komórek. Jednak główne miejsca działania insuliny to: wątroba, mięśnie szkieletowe oraz tkanka tłuszczowa. W przypadku tych dwu ostatnich tkanek insulina jest niezbędna do wewnątrzkomórkowego transportu glukozy. Hormon ten oddziałuje na przemiany węglowodanów, białek i tłuszczy. W zakresie przemiany węglowodanów insulina stymuluje wychwyt glukozy przez miocyty, adipocyty i hepatocyty, a poprzez wpływ na aktywność enzymów hamuje glukoneogenezę i pobudza glikolizę oraz glikogenogenezę. Wpływ insuliny na metabolizm tłuszczów obejmuje głównie nasilenie syntezy, estryfikacji i wzrost stężenia wolnych kwasów tłuszczowych, hamowanie lipolizy i ketogenezy. Natomiast w zakresie przemian białek insulina zwiększa transport wolnych aminokwasów do komórek z jednoczesnym wzrostem syntezy białka i zahamowaniem jego katabolizmu. Ponadto insulina zwiększa biosyntezę zasad purynowych i pirymidynowych, ułatwia różnicowanie miocytów oraz pobudza proliferację komórek, jak również nasila transport jonów potasowych i magnezowych do komórek (12). 

Rodzaje preparatów insulinowych

Rys historyczny

Pierwsze preparaty insuliny otrzymano na początku lat dwudziestych XX wieku. Od tego czasu nastąpił szybki postęp w ekstrahowaniu, oczyszczaniu i krystalizacji insuliny na skalę przemysłową. Pierwsze próby uzyskania preparatów insuliny o przedłużonym działaniu podjęto w latach trzydziestych. Zaowocowało to opracowaniem insuliny izofanowej, w której to insulina i protamina były ze sobą całkowicie związane. W kolejnych latach wprowadzono insuliny cynkowe oraz insuliny wysoko oczyszczone, określane mianem insulin monokomponentnych. Wielkim przełomem w produkcji insuliny było otrzymanie insuliny identycznej z insuliną ludzką (insuliny humanizowanej) przez odpowiednią rekombinację DN...