Socjalizacja kotów – przepis na pupila idealnego

Socjalizacja szczeniaków jest procesem głęboko poznanym i zrozumianym od podszewki, jeśli chodzi o motywacje i potrzeby. Właściciele prześcigają się w najróżniejszych zabawach, wprowadzaniu nowych rozwiązań czy psich przedszkolach. Wszystkie badania wskazują jednak, że nie tylko psy mogą skorzystać z socjalizacji, a prawidłowo zsocjalizowane koty mają większą szansę na otrzymanie lepszego życia i wyższego dobrobytu przez łatwiejsze nawiązywanie więzi z opiekunami.

Kiedy myślimy o kotach niezsocjalizowanych, wyobrażamy sobie agresywne koty bez namysłu rzucające się na ręce człowieka czy samotników odstających od swojej grupy, niezainteresowanych wspólnymi zabawami. Pojęcie kota nieprawidłowo zsocjalizowanego wykracza jednak daleko poza te ramy, o czym świadczy chociażby fakt, że kot pozbawiony kontaktu z człowiekiem może na powrót żyć tak, jakby nigdy go nie doświadczył. Postarajmy się więc odpowiedzieć na pytania – co to znaczy kot zsocjalizowany i czy kiedykolwiek w rzeczywistości takie były? Czy kot niezsocjalizowany to agresor, czy ofiara?

Podstawowe pojęcia

Socjalizacja, zgodnie z definicją znaną z psychologii, to proces oraz jego rezultat, w wyniku którego jednostka przyswaja sobie system wartości, norm i wzorców zachowań, charakterystycznych dla danej zbiorowości. Jest ona procesem, który (zwłaszcza u ludzi) trwa całe życie, jednakże największe znaczenie w zoopsychologii ma okres tzw. socjalizacji pierwotnej, występującej u kotów do 12. tygodnia życia, kiedy przebywają one ze swoją grupą. Grupą może być matka i rodzeństwo, ale równie dobrze rolę tę może spełnić jakikolwiek inny przedstawiciel gatunku, o ile ma on faktyczny kontakt z kociętami (a nie przykładowo unika ich z wysokości szafki kuchennej). Koty uczą się zachowań społecznych i granic bólowych.

Habituacja jest to przywykanie, spłycanie reakcji na bodźce. To pojęcie stosuje się w odniesieniu do dźwięków, sytuacji i rzeczy, dlatego można mówić o dobrze zsocjalizowanym kocie w kontekśc...