Angiostrongylus vasorum – nowe wyzwanie diagnostyczne

Angiostrongyloza psów (canine pulmonary angiostrongylosis – CPA) jest nowym zagrożeniem dla psów w Polsce. Choroba wywoływana jest przez nicienia Angistrongylus vasorum, należącego do rodziny Metastrongylidae. Pierwsze wzmianki o CPA pochodzą z początku XIX wieku z terenu Francji. Intensywne i wieloletnie badania nad pasożytem w tym kraju doprowadziły do nadania mu anglojęzycznej nazwy French heartworm.

Aktualnie A. vasorum uznawany jest za kosmopolitycznego pasożyta. Występuje w strefie klimatu umiarkowanego, subtropikalnego i tropikalnego. Jest powszechnie notowany na terenie wielu krajów Europy, Ameryki Północnej i Południowej oraz w Afryce. W Europie zasięg występowania obejmuje m.in.: Francję, Hiszpanię (1), Włochy (2), Grecję (3), Belgię (4), Danię (5), Anglię (5), Szwecję (7), Niemcy (8), Węgry (9). Jego obecność stwierdzono również na kontynencie australijskim (10). W ostatnich latach obserwuje się zwiększanie zasięgu geograficznego tego pasożyta. Wśród prawdopodobnych przyczyn rozprzestrzeniania A. vasorum wymienia się: ocieplanie klimatu, zwiększenie populacji oraz ekspansję żywicieli pośrednich i ostatecznych (11). Pierwsze doniesienia o wykryciu nicieni u lisów w Polsce pojawiły się w 2013 roku (12). W tym samym czasie na podstawie dużego badania przesiewowego opartego o serologię stwierdzono obecność przeciwciał i antygenów A. vasorum wśród psów pochodzących ze wszystkich części Polski, przy czym najwięcej przypadków wykryto na Pomorzu w pasie rozciągającym się od Kołobrzegu do Gdańska (13). Pierwszy rozpoznany przypadek kliniczny u psa został opisany w 2014 w Lublinie przez Szczepaniaka et al. (14).

Angiostrongylus vasorum jest hemofagiem. Charakteryzuje go złożony cykl życiowy wymagający obecności żywiciela pośredniego i ostatecznego. Głównymi żywicielami ostatecznymi są psowate, głównie lis i pies (11). Wyższą ekstensywność i intensywność zarażenia notuje się u lisów (15). Nicień wykrywany był również u wilków (16), borsuków (17), gronost...