Zatrucia jonoforami u bydła – analiza przypadków

U bydła padłego z powodu przedawkowania lub zatrucia jonoforami często stwierdza się oznaki prawostronnej niewydolności serca oraz uszkodzenia mięśni szkieletowych. Nierzadko zdarzają się osobniki, które padają, nie wykazując żadnych zmian. Komory serca mogą ulec znacznemu rozszerzeniu, a w mięśniu sercowym są niekiedy widoczne limfatyczne naczynia podwsierdziowe i wieńcowe, podczas gdy mięsień sercowy pozostaje blady. Można również zauważyć pienistą wydzielinę wewnątrz światła tchawicy i w oskrzelach, a płuca podczas pośmiertnej palpacji są wyraźnie twardsze niż u zwierząt zdrowych. Węzły chłonne oskrzelowe oraz śródpiersiowe są obrzękłe i przekrwione. Wodobrzusze i obrzęk tkanki podskórnej występują rzadko (9, 12).

W badaniu histologicznym obserwuje się zmiany patologiczne w mięśniach szkieletowych i sercu. Nieprawidłowości te charakteryzują się wieloogniskowymi lub koncentrycznymi obszarami miopatii martwiczej lub zwyrodnieniami. Zwierzęta, które padły nagle bez widocznych objawów, mogą nie wykazywać żadnych widocznych zmian (9, 12). U zwierząt, które przeżyły zatrucie, najbardziej charakterystyczną patologią jest zwiększone włókniste bliznowacenie tkanki łącznej w mięśniach szkieletowych i sercu.

Zmiany w ultrastrukturze komórek związane z działaniem jonoforów przejawiają się w uszkodzeniach organelli komórkowych. Obserwowane komórki mięśni szkieletowych oraz mięśnia sercowego mają pyknotyczne jądra, sarkoplazmę z wyraźnymi wakuolami, obrzęk mitochondriów (27).

Ryc. 1. Efekty zatrucia monenzyną, na podstawie Eric Saymom Andrade Brito i wsp. z roku 2020 (3). Cielę z widoczną, silnie rozszerzoną żyłą szyjną (A). Podczas sekcji w worku osierdziowym wykazano 100 ml surowiczego płynu (B). Obecny naciek komórek zapalnych w przeponie, wystąpiło także zwyrodnienie miocytów (C). Grot strzałki wskazuje włókno mięśniowe w stanie nekrozy. Mięsień utracił poprzeczne prążkowanie. Niebieskie obszary przedstawiają wieloogniskowe włóknienie w kardiomiocytach (D)

...