Zarządzanie mastitis – kluczowe wskaźniki w ocenie zdrowotności gruczołu mlekowego

W tab. 2 przedstawiono docelowe wartości podstawowych wskaźników związanych z mastitis, do których powinien dążyć każdy producent mleka (2, 6).

Tab. 2. Docelowe i warunkowo dopuszczalne wskaźniki mastitis w stadzie bydła mlecznego

Wskaźnik mastitis jest określany procentowym udziałem wystąpień mastitis do liczby krów w stadzie. Docelowa wartość tego wskaźnika to < 30%.

Wskaźnik ten pozwala porównywać ze sobą stada o różnej wielkości. Stada, w których wartość tego wskaźnika jest niższa niż 30%, charakteryzują się właściwymi działaniami ograniczającymi liczbę klinicznych form mastitis. Warunkiem użyteczności wskaźnika mastitis jest rzetelna rejestracja wszystkich jej wystąpień zgodnie ze wzorem 1.

Innym wskaźnikiem może być odsetek krów zainfekowanych w stadzie, który obrazuje udział krów, u których zdiagnozowano przypadek pojedynczej infekcji w ciągu roku.

Parametr ten pozwala lepiej zorientować się na temat typu stanów zapalnych w stadzie. Przykładem może być sytuacja, gdy w przypadku chronicznych form mastitis spowodowanych przez gronkowca złocistego może być niewielki odsetek krów zainfekowanych, ale duża wartość wskaźnika mastitis. Odwrotne tendencje obserwuje się w sytuacji wystąpienia w stadzie infekcji na tle E. coli, podczas których wskaźnik mastitis będzie wysoki, ale odsetek powtórnych nawrotów choroby będzie stosunkowo niski. Pożądana jest jak najniższa wartość tego wskaźnika. Za graniczną wartość uznaje się 20%, obliczane z wykorzystaniem wzoru 2.

Użytecznym wskaźnikiem jest procent ćwiartek wymagających powtórnego leczenia (powtarzalność mastitis). Powtarzalność mastitis nie powinna być wyższa niż 10%, zgodnie ze wzorem 3.

W przypadku krów nr 65, 8 i 365 z tab. 1 nastąpiły nawroty choroby. Spośród 19 przypadków wystąpień mastitów w tab. 1 odnotowano je dla 12 ćwiartek. Dla czterech z nich odnotowano powtórne zachorowanie. W związku z tym wskaźnik powtórzeń mastitis w tym przypadku wynosiłby 4/12 x 100% = 25%. Tak...